узво́д², -а і -у, М -дзе, м.

1. -у, гл. узвесці.

2. -а, мн. -ы, -аў. Прыстасаванне ва ўдарным механізме зброі, якое дае магчымасць узвесці курок (спец.).

Курок на ўзводзе.

◊

На ўзводзе (разм.) —

1) у стане ап’янення;

2) у стане нервовага ўзбуджэння.

|| прым. узвадны́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

назапа́сіцца, ‑пашуся, ‑пасішся, ‑пасіцца; зак.

Запасціся чым‑н. у вялікай колькасці. Назапасіцца дрывамі. □ Не хапала зброі, і партызаны вырашылі напасці на нямецкі гарнізон, каб назапасіцца гранатамі, патронамі. Бураўкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Kadénz

f-, -en

1) муз., літ. кадэ́нцыя

2) тэмп страля́ння, тэхні́чная ху́ткасць (аўтаматычнай зброі)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

пераўзбро́іцца, ‑зброюся, ‑зброішся, ‑зброіцца; зак.

1. Узброіцца па-новаму, замяніць старыя сродкі зброі. Флот пераўзброіўся.

2. перан. Аснасціцца новым абсталяваннем, навейшымі матэрыяламі, сродкамі якой‑н. дзейнасці. Народная гаспадарка пераўзброілася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ло́вы, ‑аў; адз. няма.

Уст. Паляванне без агнястрэльнай і халоднай зброі. Мой дзед ездзіў на лавы ўжо з беркутам, а бацька, удасканаліўшы промысел продкаў, акрамя беркута, меў ганчака. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гашэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Кручок у агнястрэльнай зброі для спуску ўзведзенага курка. Схаваўшы галаву за шчыт, кулямётчык націснуў па гашэтку, і «Максім» засакатаў. Дудо.

[Фр. gachette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

склад​I (запас чего-л., помещение) склад, род. скла́да м.;

склад ору́жия склад збро́і;

рабо́тать на складе працава́ць на скла́дзе.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

патро́ннік, ‑а, м.

Задняя частка канала ствала ў агнястрэльнай зброі, куды ўкладваюць патрон ​1 (у 1 знач.). Рабінка, апасаючыся нямецкай пагоні, зняў з плеч карабін. Загнаў патрон у патроннік. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кі́сцень 1 ’тс’ (Сл. паўн.-зах., Грыг.). Гл. кіста, кісць.

Кі́сцень 2 ’від зброі’ (ТСБМ). Праз рус. кистень з каз., тат. kistän ’друк, палка’. Аднак значэнне рускага, беларускага, украінскага і польскага слоў не адпавядае імавернай цюркскай крыніцы (’кароткая палка з металічным шарам на адным канцы і з пятлёй на другім для надзявання на руку’). Такі від зброі ў старапольскай мове меў іншую назву таксама цюркскага паходжання basalyk. Польск. kiścień — запазычанне з усходнеславянскіх моў, але ст.-бел. кестень, кістень (з 1540 г.) насуперак Булыку (Запазыч., 153) запазычана са ст.-польск. kiešcień, як аб гэтым сведчыць вакалізм (параўн. Слаўскі, 2, 175–176).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цэйхга́уз

(ням. Zeughaus, ад Zeug = зброя + Haus = дом)

уст. вайсковы склад зброі і абмундзіравання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)