Кі́сцень1 ’тс’ (Сл. паўн.-зах., Грыг.). Гл. кіста, кісць.

Кі́сцень2 ’від зброі’ (ТСБМ). Праз рус. кистень з каз., тат. kistän ’друк, палка’. Аднак значэнне рускага, беларускага, украінскага і польскага слоў не адпавядае імавернай цюркскай крыніцы (’кароткая палка з металічным шарам на адным канцы і з пятлёй на другім для надзявання на руку’). Такі від зброі ў старапольскай мове меў іншую назву таксама цюркскага паходжання basalyk. Польск. kiścień — запазычанне з усходнеславянскіх моў, але ст.-бел. кестень, кістень (з 1540 г.) насуперак Булыку (Запазыч., 153) запазычана са ст.-польск. kiešcień, як аб гэтым сведчыць вакалізм (параўн. Слаўскі, 2, 175–176).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пераўзбро́іць, ‑зброю, ‑зброіш, ‑зброіць; зак., каго-што.

1. Узброіць па-новаму, замяніць старыя сродкі зброі. Пераўзброіць армію.

2. перан. Аснасціць новым абсталяваннем, матэрыяламі, сродкамі якой‑н. дзейнасці. Пераўзброіць прамысловаць сучаснай тэхнікай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

nuclear-free [ˌnju:kliəˈfri:] adj. бяз’я́дзерны;

a nu clear-free zone бяз’я́дзерная зо́на;

a campa ign for a nuclear-free world кампа́нія за свет без я́дзернай збро́і

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дэрыва́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Адвод вады ад галоўнага рэчышча ракі ў бок па канапу.

2. Бакавое адхіленне снарадаў і куль наразной зброі пры палёце.

3. Стварэнне новых слоў ад слова-асновы.

[Ад лац. derivatio — адвядзенне, адхіленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цаўё, ‑я, н.

1. Пярэдняя частка ложа стралковай зброі, на якую ўкладваецца ствол.

2. Доўгая тонкая частка чаго‑н., звычайна дзяржання. У рыдлёўцы доўгае цаўё, і Юрку ў яме з ёй цесна... Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арсена́л

(фр. arsenal, ад ар. dārsinā’a = майстэрня зброі)

1) установа, дзе захоўваецца зброя і ваенная амуніцыя (да канца 19 ст. займалася і вырабам зброі);

2) перан. вялікі запас якіх-н. сродкаў, магчымасцей (напр. а. ведаў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

блінда́ж, ‑а, м.

Фартыфікацыйнае збудаванне для ўкрыцця жывой сілы ад агню зброі масавага паражэння. На подступах да лагера партызаны нарабілі бліндажы. Сіняўскі. Расколатыя прыступкі.. вядуць у .. бліндаж, засыпаны ігліцай і сасновымі шышкамі. В. Вольскі.

[Фр. blindage.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пыж, ‑а, м.

1. Шарсцяная, войлачная ці кардонная затычка, якой забіваюць зарад у зброі, якая зараджаецца з дула.

2. Пракладка ўсярэдзіне патрона, якая аддзяляе зарад ад снарада (кулі, шроту) і ўтрымлівае снарад у гільзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвінці́ць, ‑вінчу, ‑вінціш, ‑вінціць; зак., каго-што.

1. Разм. Прывесці ў стан нервовага ўзбуджэння; усхваляваць, раззлаваць. Узвінціць субяседніка. Узвінціць нервы.

2. Рэзка павялічыць выраб зброі; прыняць крутыя меры да павелічэння ўзбраення. Узвінціць гонку ўзбраення.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзюдо́

(яп. dziudo = майстэрства спрыту)

від спартыўнай барацьбы, заснаванай на японскай сістэме самаабароны без зброі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)