тэлітакі́я
(ад гр. thelys = жаночы + tokos = патомства)
з’ява, якая назіраецца ў некаторых насякомых пры партэнагенезе, калі ў патомстве з’яўляюцца толькі самкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ Лейбік ’безрукаўка’ (Малч. Компл.). Запазычана з польск. lejьik, lajьik ’прасторны жаночы жакет, візітка’, ’мужчынскі кафтан’, ’верхняя частка ваеннага мундзіра’, якое разам з чэш. lajьik, славац. lajьik, серб.-харв. ла}бек, ла/б, славен. lajьie паходзіць з ням. дыял. leib ’камізэлька, блузка, гарсэт’, ням. Leibchen ’безрукаўка’ (Слаўскі, 4, 121).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
танке́тка 1, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Лёгкая баявая гусенічная браніраваная машына, узброеная кулямётам. Гусеніцы танкеткі ўміналі зямлю, раўнавалі магілу. Лынькоў.
танке́тка 2, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Суцэльная падэшва, якая патаўшчаецца ад наска да пяткі.
2. толькі мн. (танке́ткі, ‑так). Лёгкі жаночы абутак па такой падэшве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АБЫЛКАСЫ́МАВА Майрамкан
(н. 8.1.1936, калгас «Камсамол» Кемінскага р-на, Кыргызстан),
кіргізская паэтэса. Нар. паэтэса Кыргызстана (1980). Скончыла Кіргізскі жаночы пед. ін-т (1958). Аўтар зб-каў вершаў і паэм «Венера» (1962), «Гэтай вясною шмат кветак» (1965), «Веру ў сэрцы берагу» (1968), «Ты ведаеш мяне, Айчына» (1973), «Невычэрпная песня» (1977), «Рэха юнацтва» (1979) і інш.
т. 1, с. 54
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕТЭРАСПАРЫ́Я
(ад гетэра... + грэч. spora сяўба, насенне),
разнаспоравасць, утварэнне спор розных памераў у некаторых вышэйшых раслін (напр., у водных папарацей, селагінелавых і інш.). Буйныя споры (мегаспоры, або макраспоры) даюць жаночыя расліны, дробныя (мікраспоры) — мужчынскія. У пакрытанасенных раслін мікраспора (пылок) пры прарастанні дае мужчынскі заростак, мегаспора, якая ўтвараецца ў семязавязі, прарастае ў жаночы заростак — зародкавы мяшок.
т. 5, с. 209
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
баа́
(лац. baa)
1) змяя сям. удававых, якая водзіцца ў лясах трапічнай Амерыкі;
2) жаночы шаль з футра або пёраў, напр. страусавых.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сарафа́н
(рус. сарафан, ад перс. sräpā = урачыстае адзенне)
рускі народны жаночы ўбор у выглядзе свабоднай доўгай сукенкі без рукавоў з засцежкай пасярэдзіне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
babski
бабскі; жаночы;
~e gadanie — бабскія (жаночыя) размовы;
~e plotki — бабскія плёткі;
babski wieczorek — дзявочнік
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
персана́л, ‑у, м.
Асабовы склад супрацоўніку якой‑н. установы, прадпрыемства. Персанал лабараторыі. □ Шпітальны персанаж ледзь спраўляўся са сваімі абавязкамі. Дудо. // Група работнікаў установы, прадпрыемства, якія аб’ядноўваюцца па прафесійных або іншых адзнаках. Педагагічны персанал школы. Абслуговы персанал. Жаночы персанал установы. □ У бальніцы было зусім ціха, ні гуку, ні голасу. Здавалася, усе паснулі, і хворыя, і медыцынскі персанал. Арабей.
[Ад лац. personalis — асабовы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капры́з, ‑у, м.
1. Беспадстаўнае, але настойлівае жаданне, патрабаванне; недарэчная задума, дзівацтва. Дзіцячы капрыз. Жаночы капрыз. □ У Толі быў адзін капрыз. Амаль кожны месяц маці купляла яму ці новыя туфлі, ці сандалеты, а яны хлопчыку ўсё былі не даспадобы. Даніленка.
2. перан. Што‑н. нечаканае, выпадковае. Капрыз прыроды. Матор з капрызамі. □ Наставала.. [зіма] няроўна, марудна, з частымі капрызамі. Хадкевіч.
[Фр. caprice.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)