разве́ситьIII сов. (широко раскинуть) разве́сіць, мног. паразве́шваць;
берёза разве́сила свои́ ве́тви бяро́за разве́сіла свае́ галі́ны;
◊
разве́сить у́ши разве́сіць ву́шы;
разве́сить гу́бы разве́сіць гу́бы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
покрасне́ть сов., прям., перен. пачырване́ць;
покрасне́ть, как пио́н пачырване́ць, як піво́ня (як мак);
покрасне́ть до корне́й воло́с пачырване́ць па са́мыя ву́шы (да са́мых вушэ́й).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
вя́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. вянуў і вяў, вянула і вяла; незак.
1. Страчваць свежасць (пра расліны). Прыпякала сонца, і яркая зелень знікала, трава бляднела, вяла ўвачавідкі. Васілевіч.
2. перан. Страчваць здароўе, сілу, бадзёрасць. [Муж Палікарпаўны] вянуў на вачах і ў дзень, калі Марыне споўнілася пятнаццаць год, памёр. Шахавец.
•••
Вушы вянуць гл. вуха.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́ткнуць, ‑ткну, ‑ткнеш, ‑ткне; зак., што.
Разм. Выставіць, паказаць вонкі; высунуць. Маладыя хлапчукі прылеглі пад мяшок і, як зайцы, баяліся выткнуць вушы. Чарот. Сарока села на раму, выткнула галаву на двор і доўга пазірала з пятага паверха, як унізе гуляюць дзеці. Пальчэўскі.
•••
Выткнуць нос — тое, што і высунуць нос (гл. высунуць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Разм. Тое, што і шчыпаць (у 1–3 знач.). Зосітэ ўвесь час не давала спакою свайму каханаму: .. нават гулліва шчыкала яго за бакі. Броўка. Холад браў за ногі, шчыкаў за вушы. Сабаленка. Аброслы дзядзька ў капелюшы няўдала шчыкаў канцы папярос двума тоўстымі пальцамі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wytargać
зак.
1. вырваць; выдзерці;
2. адлупцаваць;
wytargać za uszy — накруціць вушы;
wytargać za włosy — пацягаць за валасы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Набе́дры, набедрыкі ’шлеі, частка збруі’ (докш., бабр., Янк. Мат., Янк. 1), ’шоры’ (карэл., Янк. Мат.), ’бакавыя раменьчыкі на мордзе каня’ (Маслен.), ’рамяні, каб хамут на вушы не падаў’ (ТС). Ад бядро (бо шляя апаясвае круп каня), значэнне ’шоры’, ’частка вузлы’ ў выніку падабенства па функцыі, параўн. Сцяцко, НЛС; параўн. таксама іншую назву гэтай дэталі — на‑рытнікі (гл.), корань якой Непакупны (Балто-северно-слав. яз. связи 48) звязвае з літ. rietas ’бядро’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ábstehen
* vi (h, s)
1) быць на адле́гласці
2) тырча́ць (пра вушы)
3) адсто́йвацца (пра вадкасць)
4) адмаўля́цца (ад чаго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
zúhalten
*
1.
vt трыма́ць зачы́неным; затыка́ць (вушы, рот)
2.
vi (auf A) трыма́ць курс (на што-н.), накіро́ўвацца (да чаго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пратрубі́ць сов., в разн. знач. протруби́ть;
п. трыво́гу — протруби́ть трево́гу;
уве́сь ве́чар ~бі́ў адзі́н маты́ў — весь ве́чер протруби́л оди́н моти́в;
◊ п. ву́шы — (каму) протруби́ть у́ши (кому)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)