со́ртнасць, -і, ж. (спец.).

1. Тое, што і гатунковасць.

2. Прыналежнасць да высокага або каштоўнага сорту (пра культурныя расліны).

С. пшаніцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

спарахне́лы, -ая, -ае.

1. Які згніў, ператварыўся ў труху.

Спарахнелыя дошкі.

2. перан. Пра чалавека: састарэлы, драхлы.

|| наз. спарахне́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

стапта́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., сто́пчацца; зак.

Знасіцца, стаць непрыгодным для носкі (пра абутак).

Боты стапталіся.

|| незак. сто́птвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

стату́й, -я́, мн. -і́, -ёў, м. (разм., лаянк.).

Пра тупога, бесталковага чалавека.

Усе намагаюцца патушыць пажар, а ён стаіць як с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

стачы́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., сто́чыцца; зак.

Стаць тонкім, вузкім у выніку тачэння (пра нож, лязо).

|| незак. сто́чвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

стры́жаны, -ая, -ае.

Пра валасы, шэрсць, траву, галіны: падрэзаны, укарочаны.

Стрыжаная галава.

Стрыжаная авечка.

С. газон.

Стрыжаныя ліпы (з падрэзанымі галінамі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

та́машні, -яя, -яе (разм.).

Які знаходзіцца там, у тым месцы, у той мясцовасці, пра якую ідзе гаворка; не тутэйшы.

Тамашнія жыхары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

то́рны, -ая, -ае.

Пра дарогу: наезджаны, гладкі, роўны.

Т. шлях.

Ісці па торнай дарожцы (таксама перан.: выбраць звычайны шлях, неарыгінальнае рашэнне).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

уго́лас, прысл.

1. Так, што чутно іншым, гучна, голасна.

Чытаць у.

2. перан. Адкрыта, на людзях.

Заявіць пра што-н. у.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

укаране́лы, -ая, -ае.

1. Які пусціў глыбока карэнне.

2. перан. Які трывала замацаваўся дзе-н., усталяваўся (пра погляды, звычкі).

Укаранелыя звычкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)