адбо́й м.

1. (род. адбо́ю) в разн. знач. отбо́й;

а. паве́транай трыво́гі — отбо́й возду́шной трево́ги;

трубі́ць а. — труби́ть отбо́й;

2. (род. адбо́я) (инструмент) маркиро́вочный молото́к;

3. (род. адбо́я) (в санях) отво́д;

адбо́ю няма́ — (ад каго, чаго) отбо́ю нет (от кого, чего);

дава́ць а. — дава́ть отбо́й;

біць а. — бить отбо́й, идти́ (пойти́) на попя́тный (на попя́тную)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

расположе́ниеII ср.

1. (симпатия) прыхі́льнасць, -ці ж.;

2. (настроение) жада́нне, -ння ср., настро́й, -ро́ю м., ахво́та, -ты ж.;

у меня́ нет расположе́ния е́хать за́втра у мяне́ няма́ жада́ння (настро́ю, ахво́ты) е́хаць за́ўтра;

3. (наклонность, восприимчивость) схі́льнасць, -ці ж.;

расположе́ние к боле́зням схі́льнасць да хваро́б;

расположе́ние ду́ха настро́й; гумо́р.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

судьба́ ж., в разн. знач. лёс, род. лёсу м., мн. нет; (участь) до́ля, -лі ж.;

счастли́вая судьба́ шчаслі́вы лёс (шчаслі́вая до́ля);

ду́мать о су́дьбах госуда́рства ду́маць пра лёс дзяржа́вы;

не судьба́ не су́джана;

каки́ми судьба́ми? які́м чы́нам?;

во́лею су́деб па во́лі лёсу;

на произво́л судьбы́ на во́лю лёсу;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Pauperior mendicissimo homine

Бяднейшы, як толькі мажліва (г. зн. бяднейшы за самага беднага чалавека).

Беднее, чем можно придумать (т. е. беднее самого бедного человека).

бел. Ані хлеба, ані ўкусіць чым. Голы як біч. Гол, асцёр і Богу працівен. Ні кала ні двара. Ні вала ні кала. Сем сёл, адзін вол.

рус. Беден как церковная мышь/крыса. Гол как соко́л/как осиновый кол. И гол, и наг, и без пояса. Ни кола ни двора. У него в амбаре и мыши перевелись. Ни уса, ни бороды, ни сохи, ни бороны. Ни на себе, ни под собою. В одном кармане пусто, в другом нет ничего.

фр. Il est chargé d’argent comme un crapaud de plume (Он нагружен/отягощён деньгами, как жаба перьями). Pauvre comme un rat d’église (Беден как церковная крыса).

англ. Poor as a church mouse (Беден как церковная мышь).

нем. Nackt und bloß wie ein gerupfter Hahn (Голый и обиженный как ощипанный петух).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Laus in ore proprio vilescit

Уласная пахвала нічога не варта/не значыць.

Собственная похвала ничего не стоит/не значит.

бел. Хто сам сябе хваліць, няхай таго пярун спаліць. Сам сябе не хвалі, няхай людзі пахваляць. Чужая пахвала як гром грыміць, а самахвальства смярдзіць. Пахвальба — малайцу пагуба. Хто хоча, каб яго хвалілі, той сам сябе ганіць.

рус. В хвасти нет сласти. Не хвали сам себя, пусть народ по хвалит. Кто сам себя хвалит, в том пути не бывает. В хвасти, что в голой пасти. Безмерная хвала чести вредит. Не кричи о себе ‒ пусть другие о тебе хоть тихо скажут. Хвастливое слово гнило. Овсяная каша хвалилась, будто с коровьим маслом родилась.

фр. Qui se loue s’emboue (Кто сам себя хвалит, тот сам себя пачкает).

англ. Self praise is not recommendation (Самовосхваление ‒ не рекомендация). Every ass likes to hear himself bray (Любой осёл любит себя слушать).

нем. Eigenlob stinkt, Eigenruhm hinkt (Самовосхваление плохо пахнет, самохвальство хромает).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

глу́пость ж.

1. (качество, свойство) дурно́та, -ты ж., ду́расць, -ці ж., неразу́мнасць, -ці ж.; (бессмысленность) бязглу́здасць, -ці ж.; (нелепость) недарэ́чнасць, -ці ж.;

2. (глупый поступок, глупое слово) глу́пства, -ва ср., мн. нет;

сде́лать по глу́пости зрабі́ць па ду́расці (па дурно́це, праз дурно́ту);

не говори́те глу́постей не гавары́це глу́пства;

глу́пости разг. глу́пства;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

кро́шкаI

1. (хлеба и т. п.) кро́шка, -кі ж.;

2. перен. кро́шка, -кі ж., крыха́, -хі́ ж.;

нет ни кро́шки няма́ ні кро́шкі;

3. спец. кро́шка, -кі ж.;

мра́морная кро́шка мармуро́вая кро́шка;

4. (малютка) малы́шка, -кі ж.;

поду́майте хоть кро́шку паду́майце хоць тро́шкі (кры́шку);

ни кро́шки (ничуть) ані́, ні кры́шку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

боб м.

1. (плод) струк, род. струка́ м.;

2. (зерно) бо́бка, -кі ж.; зе́рне, род. зярня́ці ср., мн. зярня́ты, -ня́т;

кака́овые бобы кака́вавыя зярня́ты;

3. (растение) боб, род. бо́бу м., мн. нет;

бобы́ разводи́ть гавары́ць глу́пства; вярзці́ лухту́, мало́ць языко́м;

оста́ться (сиде́ть) на боба́х заста́цца ні з чым (ні пры чым).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

прису́тствие ср.

1. прысу́тнасць, -ці ж., мн. нет;

в прису́тствии кого́-л. у прысу́тнасці каго́е́будзь, пры кім-не́будзь;

в моём прису́тствии у маёй прысу́тнасці, пры мне;

2. (работа учреждения) уст. слу́жба, -бы ж.; рабо́та, -ты ж.;

3. (учреждение) уст. устано́ва, -вы ж.; (канцелярия) канцыля́рыя, -рыі ж.;

прису́тствие ду́ха прысу́тнасць ду́ху.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

прице́пка ж.

1. (действие) прычэ́пка, -кі ж., мн. нет, прычэ́пліванне, -ння ср.;

2. (повозка, вагон) прост., спец. прычэ́п, -па м.; см. прице́п 2;

3. (прицепленная к чему-л. вещь, крючок, петля) разг. прычэ́пка, -кі ж.; кручо́к, -чка́ м.; пятля́, -лі́ ж.;

4. (придирка) перен., разг. прычэ́пка, -кі ж.; зачэ́пка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)