ражо́к м
1. памянш Hörnchen n -s, -;
2. муз Horn n -(e)s, Hörner;
ігра́ць на ражо́кку́ das Horn blásen*;
3. (для кармлення) Mílchflasche f -, -n; Sáugflasche f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
бараба́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак.
1. Біць у барабан (бубен), іграць на барабане (у 1 знач.). Вову крыкнула Рая: — Бубен на, барабань!.. Ды ўсё роўна іграе Штосьці сумна баян. Смагаровіч.
2. Разм. Часта і дробна стукаць па чым‑н. І вось, нібы сярэбраны гарох, Дождж барабаніць па вагонным даху. Бураўкін. Дзяжурны барабаніў у павешаную бляху. Чарот. Толькі паслухалі [падпольшчыкі] зводку, як нехта пачаў барабаніць у дзверы. Новікаў. // Бразгаць ад холаду, ветру. Ад ветру барабанілі шыбы. □ Ва ўсім целе .. [Панасюк] адчуваў холад. Сціснуў зубы, каб не барабанілі. Бядуля. // перан.; што і без дап. Гучна, без майстэрства, невыразна гаварыць, чытаць, іграць на якім‑н. інструменце. За кулісамі хтосьці барабаніў польку на раялі. □ Адзін з артыстаў, стоячы на калідоры, барабаніў вершы. Гартны. — Ты, Іван, сёння барабаніш і барабаніш, дай жа чалавеку сказаць, — перапыніла яго Мар’я Андрэеўна. Хадановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нерв, ‑а, м.
1. Тонкае валакно, якое ў выглядзе адростка адыходзіць ад галаўнога і спіннога мозга і з’яўляецца састаўной часткай разгалінаванай сістэмы, здольнай служыць сродкам кіравання дзейнасцю арганізма. Зрокавы нерв. Блукаючы нерв. □ Шафёр і старшыня ехалі моўчкі. Пасля розных клопатаў у Мінску кожны нерв адпачываў сам сабою. Пестрак. Сашу быццам ударыла токам — скалануўся, уздрыгнуў кожны нерв. Шамякін. // Спец. Жылка ў лісцях раслін і крылах насякомых.
2. толькі мн. (не́рвы, ‑аў). Сістэма такіх валокнаў, якая вызначае дзейнасць арганізма, стан і паводзіны чалавека. Нервы, нарэшце, не вытрымалі.. Хваляванне, напружанасць усіх гэтых дзён раптам далі сябе адчуць, і Чыжык заплакаў. Лупсякоў.
3. перан. Цэнтр якой‑н. дзейнасці, асноўная дзейная сіла чаго‑н. Нёман быў пер вам сяла, які будзіў яго жыццё. Колас.
•••
Выматаць усе нервы гл. выматаць.
Іграць на нервах гл. іграць.
Трапаць нервы гл. трапаць.
[Лац. nervus — жыла, сухажылле.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расхля́баны, ‑ая, ‑ае.
1. У якім аслаблі мацаванні (ад неахайнага доўгага карыстання); расхістаны. А потым высветлілася, што .. [піяніна] расхлябанае, як старыя калёсы, і іграць на ім могуць толькі такія артысты, як мы з Санькам. Сяркоў.
2. перан. Няцвёрды, віхлясты. Расхлябаная паходка. □ Зноў шаша і зноў аднастайны, расхлябаны крок. Навуменка. // Недысцыплінаваны, неарганізаваны. [Метак:] — А, урэшце, дакуль ты будзеш такі ... расхлябаны? Пара брацца за розум. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Разм. Тое, што і жарт (у 1 знач.). — Ну, што з вамі, мае шуткі? Што вы ў голавы ўзялі? — Гаварыў Сымонка з імі. Дый самога страх шугаў. Колас. Досыць! Не шутка іграць на кларнеце, Медныя жменяй сыпаць акорды. Танк. Заўсёды над кожным яна [Гэля] адпальвала якую-небудзь шутку. Паджартавала яна і над Зосяю. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́ля ж Rólle f -, -n;
ігра́ць гало́ўную ро́лю die Háuptrolle spíelen; (перан) das gróße Wort führen;
выкана́ўца ро́лі Róllenträger m -s, -;
увайсці́ ў ро́лю sich in éine Rólle hinéinfinden*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
скры́пка ж муз Géige f -, -n, Violíne [vĭo-] f -, -n;
ігра́ць на скры́пцы Violíne [vĭo-] [Géige] spíelen;
пе́ршая скры́пка (музыкант) Prímgeiger m -s, -, érste Géige;
◊ гра́ць пе́ршую скры́пку die érste Géige spíelen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
horn [hɔ:n] n.
1. рог;
shed horns скіда́ць ро́гі
2. рог, ражо́к, горн;
a French horn валто́рна;
blow/wind/sound the horn ігра́ць на ражку́, трубі́ць у рог
3. кла́ксан (аўтамабіля);
sound one’s horn сігна́ліць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
speculate [ˈspekjuleɪt] v.
1. (about/on) разважа́ць, меркава́ць, разду́мваць;
speculate about the future абду́мваць бу́дучае;
speculate on the problem разважа́ць над прабле́маю
2. (in) спекулява́ць; ігра́ць на бі́ржы;
speculate in stocks and shares спекулява́ць кашто́ўнымі папе́рамі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Пасвірэлка ’дудка з вясенняй кары’ (Касп., Інстр. III). Рус. посвирелка ’дудка’ (1731 г.). Паўн.-бел.-рус. ізалекса, утвораная пры дапамозе прыстаўкі па‑, суфікса ‑ка (з дэмінутыўнай функцыяй) і свирель < прасл. svirelʼb (параўн. укр. свиріль, свирілка, славен. svirȃlo ’музычны інструмент’, svirėl ’жалейка’, серб.-харв. свираљка, макед. ceupajKa, балг. свирка ’тс’, ст.-слав. свиріль ’лира’ < !!!Убге// ’іграць’ (Фасмер, 3, 579; Скок, 3, 372–373).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)