глабігеры́ны

(ад лац. globus = шар + gerere = насіць)

група прасцейшых жывёл атрада форамініфераў, сустракаюцца ў планктоне пераважна цёплых мораў; іх вапняковыя ракавіны ўтвараюць асноўную частку акіянскага глею.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

біясфе́ра

(ад гр. bios = жыццё + sphaira = шар)

вобласць распаўсюджання жыцця на зямным шары, якая ахоплівае верхнюю частку літасферы, гідрасферу і трапасферу.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

АДНАЗВЯ́ЗНАЯ ВО́БЛАСЦЬ у матэматыцы, адкрытая ці замкнутая вобласць, у якой любы замкнуты контур можна неперарыўна сцягнуць у пункт, не выходзячы за мяжу вобласці. Для любой замкнутай неперарыўнай крывой, якая належыць адназвязнай вобласці, частка плоскасці, якая абмежавана гэтай крывой, належыць вобласці. Адназвязнай вобласцю з’яўляецца, напр., інтэрвал, сегмент, круг, шар (адкрытыя ці замкнутыя). Мяжа адназвязнай вобласці складаецца з аднаго кавалка. Напр., мяжа круга (адназвязная вобласць) — акружнасць. Гл. таксама Мнагазвязная вобласць.

т. 1, с. 122

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

абало́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Покрыва ў выглядзе шкарлупіны, скуркі (у пладах), тканіны або проста верхні слой чаго‑н. Ядзерка арэха захавана пад моцнай абалонкай. Зямны шар мае цвёрдую абалонку — зямную кару. Абалонка аэрастата. // Назва некаторых покрыўных тканак. Слізістая абалонка. Рагавая абалонка. Сеткавая абалонка. Радужная абалонка.

2. перан. Форма вонкавага выяўлення якога‑н. унутранага зместу. Пад знешняй фантастычнай абалонкай падання мы бачым яе [легенды] рэальную аснову. Івашын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карамбо́ль

(фр. carambole)

1) більярдная гульня ў тры шары;

2) рыкашэтны ўдар більярднага шара, які адскочыў ад другога шара, па трэцяму;

3) чырвоны шар у більярднай гульні.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гідрасфе́ра

(ад гр. hydor = вада + sphaira = сфера, шар)

водная абалонка зямнога шара, сукупнасць вод Зямлі (акіяны, моры, азёры, рэкі, падземныя воды, леднікі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

наасфе́ра

(ад гр. noos = розум + sphaira = сфера, шар)

новы эвалюцыйны стан біясферы, пры якім істотным фактарам яе развіцця становіцца разумная дзейнасць чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

про́бны Próbe-;

про́бны ну́мар (часопіса і г. д.); Próbenummer f -, -n;

про́бны ўро́к Próbestunde f -, -n;

про́бны шар Próbeballon [-lɔŋ], [-lo:n] m -s, -s [-lɔŋs], і -e [-lo:nə], Versúchsballon m;

◊ про́бны ка́мень Prüfstein m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ГЛО́БУС

(ад лац. globus шар),

картаграфічны відарыс на паверхні шара, які захоўвае геам. падабенства контураў і суадносіны плошчы. Вылучаюць геагр. глобусы, якія адлюстроўваюць паверхню Зямлі, нябеснай сферы, Месяца і інш. Глобус геагр. адрозніваюць паводле тэматыкі (агульнагеагр., паліт., тэктанічныя, кліматычныя і інш.), маштабу і прызначэння. Выкарыстоўваюць пераважна як наглядныя навуч. дапаможнікі. Найб. выкарыстоўваюць зямныя глобусы ў маштабах 1:30 млн. — 1:80 млн. Лічыцца, што першы глобус быў зроблены ням. географам і падарожнікам М.Бегаймам (1492).

т. 5, с. 300

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

globe

[gloʊb]

1.

n.

1) ку́ля f., шар -а m., сфэ́ра f., зямна́я ку́ля

2) зямля́ f., сьвет -у m.

3) плянэ́та f., нябе́снае це́ла

4) глёбус -а m.

2.

v.

прыма́ць фо́рму ша́ра, надава́ць фо́рму ша́ра

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)