pressure

[ˈpreʃər]

1.

n.

1) ціскm

2) ця́жкасьць f., цяжко́е стано́вішча

financial pressure — фіна́нсавыя ця́жкасьці

3) на́ціск -у, прыму́с -у m.

4) патрэ́ба сьпе́шных або́ рашу́чых дзе́яньняў

2.

v.

прымуша́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

атмасфе́ра

(ад гр. atmos = дыханне + sphaire = сфера, шар)

1) газападобная абалонка вакол Зямлі і некаторых іншых планет;

2) перан. настрой і ўзаемаадносіны ў калектыве (напр. таварыская а.);

3) фіз. адзінка вымярэння ціску газаў (напр. ціск у пяць атмасфер).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

атмасфе́ра ж., в разн. знач. атмосфе́ра;

а. Зямлі́ — атмосфе́ра Земли́;

а. спачува́ння — атмосфе́ра сочу́вствия;

ця́жкая а. — тяжёлая атмосфе́ра;

ціск у 20 ~фе́р — давле́ние в 20 атмосфе́р;

разрадзі́ць ~ру — разряди́ть атмосфе́ру;

а. абвастры́лася — атмосфе́ра накали́лась

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

павы́сіцца сов.

1. в разн. знач. повы́ситься; подня́ться;

узро́вень вады́ ~сіўсяу́ровень воды́ повы́сился (подня́лся);

~сіўся культу́рны ўзро́вень — повы́сился (подня́лся) культу́рный у́ровень;

крывяны́ ціск ~сіўся — кровяно́е давле́ние повы́силось (подняло́сь);

2. разг. (в должности) повы́ситься

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВА́КУУМНАЯ ПО́МПА,

прыстасаванне для стварэння і падтрымання вакууму. Бываюць форвакуумныя (поршневыя, пласцініста-ротарныя, залатніковыя), бустэрныя (двухротарныя, параструменныя), высокавакуумныя (дыфузійныя, турбамалекулярныя), звышвысокавакуумныя (крыягенныя, магнітныя электраразрадныя). Асн. параметры вакумнай помпы — гранічны астаткавы ціск (у паскалях) і хуткадзеянне (літы за секунду). Выкарыстоўваюцца пры вытв-сці асвятляльных лямпаў, кінескопаў, касм. апаратаў, пры нанясенні вакуумных пакрыццяў, у вакуумнай металургіі, харч. прам-сці і інш.

т. 3, с. 466

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАВА́ЙСКІ АНТЫЦЫКЛО́Н,Паўночна-Ціхаакіянскі антыцыклон, вобласць высокага атмасфернага ціску. Размешчана над субтрапічнымі і трапічнымі шыротамі Паўн. паўшар’я ў Ціхім ак. з цэнтрам паблізу Гавайскага архіпелагу. Атмасферны ціск у цэнтры антыцыклона 1022—1026 мб. Гавайскі антыцыклон — адзін з цэнтраў дзеяння атмасферы, аналагічны Азорскаму антыцыклону. Праяўляецца ўвесь год, найб. летам, з ім звязаны пасаты і мусоны на Пн Ціхага ак.

т. 4, с. 414

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

невысо́кі в разн. знач. невысо́кий;

~кае дрэ́ва — невысо́кое де́рево;

н. ціск — невысо́кое давле́ние;

~кая я́касць — невысо́кое ка́чество;

быць ~кай ду́мкі аб кім-, чым-не́будзь — быть невысо́кого мне́ния о ком-, чём-л.;

н. го́лас — невысо́кий го́лос

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВА́КУУМНАЯ ЗБРО́Я,

боепрыпасы з выбуховым рэчывам аб’ёмна-дэтанацыйнага дзеяння. Прызначана для паражэння цэляў са складкамі мясцовасці, у збудаваннях адкрытага тыпу, мінных палёў. Утварае газападобнае або дробнадысперснае аэразольнае воблака значных памераў. Асн. паражальны фактар — ударная хваля, якая ўтвараецца пры падрыванні гэтага воблака (ціск у цэнтры воблака прыкладна ўтрая перавышае нармальны атмасферны). За зонай лішкавага ціску ўтвараецца працяглая зона разрэджання (адсюль назва).

т. 3, с. 465

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АКТЫ́ЎНАЯ ТУРБІ́НА,

турбіна, у якой унутраная (патэнцыяльная) энергія рабочага цела (газу, пары, вадкасці) пераўтвараецца ў знешнюю (кінетычную) у нерухомых соплавых прыстасаваннях. Далейшае пераўтварэнне кінетычнай энергіі ў энергію вярчэння ротара адбываецца толькі ў выніку змены напрамку руху рабочага цела на лапатках турбіны. У актыўнай турбіне ціск патоку газу (пары, вадкасці) на ўваходзе і выхадзе з рабочага кола аднолькавы. Гл. таксама Рэактыўная турбіна.

т. 1, с. 214

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АБІЯТЫ́ЧНЫЯ ФА́КТАРЫ,

сукупнасць умоў неарган. асяроддзя, якія ўплываюць на арганізмы і іх згуртаванні. Падзяляюцца на хімічныя (хім. састаў атмасферы, марскіх і прэсных водаў, глебы або донных адкладаў) і фізічныя — кліматычныя (т-ра, вільготнасць, бараметрычны ціск, вецер, цячэнні, радыяцыйны рэжым, колькасць ападкаў, ступень асветленасці і інш.). Фарміруюць умовы пражывання чалавека, жывёл, раслін і мікраарганізмаў, вызначаюць занальнасць пашырэння, уплываюць на біял. рытмы, дынаміку іх колькасці.

т. 1, с. 24

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)