Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
міяка́рд, ‑а, М ‑дзе, м.
Мышачная сценка сэрца.
[Ад грэч. mys (myos) — мышца і kardia — сэрца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кардыёграф, ‑а, м.
Прыбор для запісвання работы сэрца.
[Ад грэч. kardía — сэрца і grápho — пішу].
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сердава́ць ‘адчуваць раздражненне, гнеў на каго-небудзь, злаваць’ (ТСБМ, Нас., Касп., Байк. і Некр., Раст., Шат.), сердава́цца тс’ (Нас.), сердо́ваць ‘тс’ (ТС). Укр.сердува́ти ‘тс’. Дзеяслоў з суф. ‑ова‑ ад се́рдзіць ‘злаваць’ (Нас.), што да прасл.*sьrdati (sę) параўн. укр.се́рдити, рус.серди́ть, рус.-ц.-слав.сръдити, польск.sierdzić się, ст.-чэш.srditi sě ‘шалець, лютаваць’, серб.-харв.срдити се, славен.srdíti se ‘злавацца’, балг.съ́рдя (се), макед.срди (се), ст.-слав.сръдити сѧ ‘раздражняцца’. Звязана з сэрца (гл.), таму што сэрца ўяўлялі як умяшчальню душы, г. зн. і гневу (Фасмер, 3, 605; Махэк₂, 572). Параўн. літ.širdai мн. л. ‘сварка’ < širdis ‘сэрца’; лат.sîrdît ‘раззлавацца’, sirds ‘злосць’ і ‘сэрца’ (Фрэнкель, 985). Параўн. таксама серб.-харв.ср́чити се ‘злавацца’, гл. Фурлан у Бязлай, 3, 305. Адваротнае семантычнае развіццё ў ст.-бел.сердоболь (Чацця 1489 г.), якое Карскі (2–3, 101) разглядае як складанае слова з коранем серд‑ (гл. сэрца) і прыдаткам боль (гл. балець), параўн. рус.сердобольный (Фасмер, 3, 605). Параўн. у Насовіча (Нас., 578) супрацьлеглыя значэнні ў слове се́рца (се́рце) — ‘гнеў, злосць’ і ‘прыхільнасць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дыя́стала
(гр. diastole = расшырэнне)
рытмічнае расслабленне мышцы сэрца; разам з сісталай (скарачэннем мышцы сэрца) складае цыкл сардэчнай дзейнасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
то́нус, -у, м.
1. Працяглае ўзбуджэнне нервовых цэнтраў і мышачных тканак, якое не суправаджаецца стомай і абумоўлівае пэўнае функцыянаванне органаў.
Мышачны т.
Зніжаны т. сэрца.
2.перан. Ступень жыццядзейнасці арганізма або асобных тканак.
Жыццёвы т.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
cold-hearted
[,koʊldˈhɑ:rtəd]
adj.
хало́дны, нячу́лы; бяз сэ́рца, няве́тлы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
heartbeat
[ˈhɑ:rtbi:t]
n.
пульса́цыя, пульс -у m., біцьцё сэ́рца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Жалу́дачак ’частка сэрца’ (ТСБМ). З рус.желу́дочек ’тс’, утворанага як памяншальнае ад желудок ’страўнік’ з няпэўнай этымалогіяй. Фасмер, 2, 44.