адкапа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і адко́паны; зак., каго-што.
1. Капаючы, адшукаць, дастаць; выкапаць.
А. клад.
2.перан. Знайсці што-н. рэдкае і пад.; адшукаць (разм.).
Дзе вы адкапалі такую кнігу?
3. Адкідаць што-н. ад (з) чаго-н.
Адкапаць снег ад ганка.
4. Выканаўшы сваю норму, кончыць капаць, капацца (разм.); зрабіцца непрыгодным для капання.
Селянін ужо адкапаў сваё (перан.).
|| незак.адко́пваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз.адко́пванне, -я, н.іадко́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
komornik
м.
1. судовы выканаўца;
2.уст. беззямельны селянін, які жыве ў чужой хаце;
3. кватарант
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
мешчані́н, ‑а; мн. мяшчане, мяшчан; м.
1. Асоба, якая належала да мяшчанскага саслоўя. Па суседству з тым сталом, за які селі Стась і Андрэй, прымасціліся два чалавекі, з выгляду мешчанін і селянін.Колас.
2.перан. Чалавек з дробнаўласніцкімі інтарэсамі, вузкім кругаглядам; абывацель. Алеся пакахала нявартага яе чалавека, мешчаніна.Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бе́глыв разн. знач. бе́глый;
~лае чыта́нне — бе́глое чте́ние;
б. по́зірк — бе́глый взгляд;
б. агля́д — бе́глый обзо́р;
○ б. аго́нь — воен. бе́глый ого́нь;
~лая гало́сная — грам. бе́глая гла́сная;
б. селяні́н — ист. бе́глый крестья́нин
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
іншагаро́дні, ‑яя, ‑яе.
1. Які знаходзіцца, жыве ў іншым горадзе; які прыехаў з іншага горада. Іншагародні падпісчык. Іншагароднія спартсмены.// Пасланы ў другі горад, атрыманы з другога горада. Іншагародняя карэспандэнцыя.
2.узнач.наз.іншагаро́дні, ‑яга, м. У дарэвалюцыйнай Расіі — селянін, які жыў у казацкай станіцы, але не належаў да казачнага саслоўя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падмаргну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак. і аднакр., каму.
Маргнуць, ухваляючы што‑н. або робячы намёк ці звяртаючы ўвагу на што‑н. — Ды я ведаю, што пан шляхетны і не захоча крыўдзіць беднага чалавека, — шматзначна падмаргнуў селянін фурману.Пальчэўскі.Сярожа ўсміхнуўся і падмаргнуў сябру: «Я так і ведаў!».Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кі́дацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.
1.гл. кінуцца.
2.чым. Кідаць у каго-, што-н. або адзін у аднаго.
К. снежкамі.
3.перан., кім-чым. Нядбайна адносіцца да каго-, чаго-н., не шанаваць каго-, што-н. (разм.).
К. добрымі працаўнікамі.
Нельга к. грашамі.
4. Жыць у пастаянных клопатах, у горы, бедна; гадавацца без належнага догляду (разм.).
Цэлае лета кідаецца селянін: то ў полі, то на гаспадарцы.
Так і кідаецца бедная сірата без бацькоў.
◊
Асою ў вочы кідацца (разм., неадабр.) — быць вельмі назойлівым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АМ́АН
(Aman) Тэадор (20.3.1831, г. Кымпулунг — 19.8.1891),
румынскі жывапісец і графік. Вучыўся ў Францыі (1850—58). Заснавальнік і дырэктар Школы прыгожых мастацтваў у Бухарэсце (1864). Удзельнік рэв. 1848—49 у Валахіі. Аўтар гіст. палотнаў, прасякнутых нац.-вызв. ідэямі («Выгнанне туркаў пры Кэлугэрэні», 1872), парадных партрэтаў («Тудор Уладзімірэску»), пейзажаў, гравюр на тэмы з сял. жыцця («Селянін з шапкай у руцэ», 1875).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
скуль, прысл.
Разм. Тое, што і адкуль. Калі поезд праехаў мост, селянін паімкнуўся быў ісці, але Павел Андрэевіч прывітаўся з ім і запытаў, скуль ён.Галавач.Скуль жа ў такога малога гэтулькі сталасці і спрыту?Бажко.Стары падняўся і, відаць, усё ж усхваляваны, падыбаў па паляну, скуль можна было бачыць пажар.Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Báuer
m
1) -s i -n, -n селяні́н
2) -n, -n ша́хматная пе́шка
3) n, m -s, - кле́тка (для птушак)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)