бясшу́мна, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.
Разм. Вінтоўка са спецыяльным прыстасаваннем, якое знімае гук стрэлу, робіць стрэл бясшумным. Акрамя аўтамата, група атрымала бясшумку. Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́ма, -ы, мн. -ы, брам, ж.
Шчыльныя, на дзве палавіны, крытыя зверху вароты, якія закрываюць галоўны ўваход на тэрыторыю горада, завода, двара і інш.
Заводская б.
Трыумфальная б.
|| памянш. бра́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж.
|| прым. бра́мны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
газо́н, ‑а, м.
Пляцоўка ў садзе, скверы, перад домам і пад., засеяная травой, засаджаная кветкамі. Сад у нас харошы: На газонах Мак чырвоны, Ружы і гарошак. А. Александровіч.
[Фр. gazon.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кра́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.
Памянш. да крама; невялікая крама. [Волька] ўжо абышла кааператыўныя крамкі: купіла газы, цукерак дзецям, мыла, дастала і хусцінку старой. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
невідзі́мка, -і.
1. ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -мцы, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -мак. Нябачная істота.
Чалавек-н.
2. ж. Маленькая тонкая шпілька або заколка для жаночай прычоскі.
◊
Шапка-невідзімка — у казках: шапка, якая робіць нябачным таго, хто яе надзене.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
анані́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.
Пісьмо без подпісу, невядома кім напісанае. — Ананімка — гэта паклёп, ясна, — пачырванеўшы ад абурэння так, нібы яго апарылі, сказаў Заранік. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мя́ла, ‑а, н.
1. Драўляны таўкач, якім таўкуць бульбу, труць мак і г. д.
2. перан. Разм. Аб непаваротлівым, няспрытным чалавеку.
•••
Ні ў кола ні ў мяла гл. кола.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пэнсо́вы (пэнсовый) ’тлуста-чырвоны’ (Бяльк.). Запазычана праз польск. ponsowy, pąsowy ’ярка-чырвоны’ з франц. ропсеай ’палявы мак, колер яго кветак’, ст.-франц. ропсеі ’палявы мак’ — няяснага паходжання (звязваюць з франц. ропсеай, ропсеі ’масток’, лац. ponticelluSy pons ’мост’, Банькоўскі, 2, 521; параўн. фальклорныя Устойлівыя выразы калінавы мост і чырвоная каліна). Гл. пунсовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цёрла, ‑а, н.
Гліняная пасудзіна, у якой труць мак, таўкуць бульбу і пад. Пэўна! — гары сабе на скаварадзе, цыбуля, астывай у цёрле, недатоўчаная бульба, бо нам цяпер не да гэтага! Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поро́жний разг. паро́жні;
◊
перелива́ть из пусто́го в поро́жнее погов. зялёны мак калаці́ць; бо́бу ў гаро́се шука́ць; з вадо́ю бі́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)