ке́гель

(ням. Kegel)

памер друкарскай літары (у вышыню), вызначаны ў друкарскіх пунктах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шве́лер

(ням. Schweller)

стальная бэлька, якая мае ў сячэнні форму літары П.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ікс

(лац. іх = назва літары х)

1) назва трэцяй ад канца літары (х) у лацінскім алфавіце;

2) мат. невядомая велічыня, якая абазначаецца пры вылічэннях гэтай літарай (побач з літарамі у, z).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

зэт, ‑а, М зэце, м.

1. Назва апошняй літары (z) лацінскага алфавіта.

2. У матэматыцы — невядомая велічыня, якая абазначаецца гэтай літарай (разам з літарамі x, y).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВЯЛІ́КАЯ ЛІ́ТАРА, загалоўная літара,

літара, якая на пісьме ўжываецца для абазначэння пачатку сказа, уласных імён, загалоўкаў і інш. Адрозніваецца ад радковай літары большымі памерамі, часам абрысамі. Ужываецца паводле арфаграфіі пэўнай мовы. У слав. рукапісных кнігах заўсёды арнаментальна вылучаліся ініцыялы. У бел. пісьменстве ўпершыню вялікая літара з’явілася ў друкаваных выданнях Ф.Скарыны (1517—19), хоць бел. першадрукар яшчэ не прытрымліваўся пэўных правіл іх ужывання (напр., «Еремиа Пророкъ господень плачетъ Гледя на Ерусалимъ; И лежи кружками Львовѣ, И Воловѣ, И Херувимовѣ»). У друкаваных кнігах канца 16—17 ст. вялікія літары сталі выкарыстоўваць у пачатку абзацаў і пры напісанні ўласных імён. У сучаснай бел. арфаграфіі вялікія літары ўжываюцца ў пачатку сказаў, пры выдзяленні ў тэксце ўласных імён (Іван Дамінікавіч Луцэвіч), геагр. і астр. назваў (Беларусь, Марс), назваў дзярж. устаноў, арг-цый (Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь, Акадэмія навук Беларусі), літ. твораў, назваў газет, часопісаў («Людзі на балоце», «Чырвоная змена», «Полымя») і інш. Могуць выконваць стылістычную функцыю (Радзіма, Айчына, Чалавек).

А.М.Булыка.

т. 4, с. 381

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

міну́скулы

(лац. minusculus = маленькі)

малыя літары старажытных лацінскай і грэчаскай пісьменнасцей (проціл. маюскулы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мю-мезо́н

(ад гр. mu = назва літары μ + мезон)

тое, што і мюон.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гу́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.

1. Разм. Хваставая частка тулава птушкі; задок.

2. Спец. Лішні хвосцік у літары, які атрымліваецца пры адліўцы шрыфтоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

notch [nɒtʃ] n.

1. ступе́нь; узро́вень

2. зару́бка, зару́біна, засе́чка (звыч. у форме англійскай літары V);

make/cut a notch on a stick рабі́ць засе́чку на па́лцы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Глаго́ль ’назва літары «г»’. Рус. глаго́ль, укр. глаго́ль. Запазычанне са ст.-слав. мовы. Параўн. у Міклашыча, Lex. palaeosl., 128: «глаголи indecl. ńomen quartae litterae» (параўн. і 120: «вѣдѣ indecl. nomen tertiae litterae»). Гл. яшчэ ў (Шанскага, 1, Г, 85–86 (падрабязна, але падаецца месцамі не зусім зразумела, а аб форме глаголи зусім нічога не гаворыцца).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)