Рэцыды́ў ’зварот, паўтарэнне якой-небудзь з’явы’ (ТСБМ). Паўторнае запазычанне з рус. рецидив ’тс’. Ст.-бел. рэцыдыва ’аднаўленне хваробы’ < ст.-польск. recydywa < лац. recidīvus ’паўторны’ < rĕcīdo ’зноў трапляю’ (Булыка, Лекс. запазыч., 129).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АДНО́СНАСЦІ ПРЫ́НЦЫП,

пастулат спецыяльнай адноснасці тэорыі, паводле якога ў адвольных інерцыяльных сістэмах адліку ўсе фіз. (мех., электрамагн. і інш.) з’явы пры адных і тых жа ўмовах працякаюць аднолькава. Справядлівасць адноснасці прынцыпу вызначае, што станы спакою і раўнамернага прамалінейнага руху не адрозніваюцца паміж сабой. Сфармуляваны ў 1905 А.Эйнштэйнам як абагульненне мех. прынцыпу адноснасці на ўсе фіз. з’явы (за выключэннем гравітацыйных).

т. 1, с. 124

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

samogłoskowy

samogłoskow|y

лінгв. які адносіцца да галосных;

zjawiska ~e — з’явы ў галіне галосных

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

inreißen

*

1.

vt

1) надрыва́ць

2) лама́ць, зно́сіць (пабудову)

2.

vi (s) распаўсю́джвацца, укараня́цца (пра адмоўныя з’явы)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

картаграфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; незак., што.

1. Наносіць на карту (у 1 знач.). Картаграфаваць мясцовасць. Картаграфаваць пашырэнне моўнай з’явы.

2. Складаць картаграму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лакаліза́цыя, ‑і, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. лакалізаваць; абмежаванне дзеяння той ці іншай з’явы пэўнай прасторам. Лакалізацыя ачагоў заражэння. Лакалізацыя ваенных дзеянняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэ́шткавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца нявыкарыстаным, які не зрасходавалі. Рэшткавыя сумы.

2. Які страціў сваё значэнне ў працэсе развіцця. Рэшткавыя з’явы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыферэнцыява́ць, дыферэнцы́раваць differenzeren vt; stffeln vt; ufgliedern vt; ufteilen vt;

дыферэнцыява́ць дзве (ро́зныя) з’я́вы zwschen zwei Erschinungen differenzeren

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гу́мар, -у, м.

1. Дабрадушна-жартаўлівыя адносіны да чаго-н.

Валодаць гумарам.

Пачуццё гумару.

2. У мастацтве: паказ якой-н. з’явы ў дабрадушна-смешным, камічным выглядзе, а таксама літаратурны твор, заснаваны на гэтым прыёме.

Аддзел сатыры і гумару ў газеце.

|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бал, ба́ла, мн. ба́лы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння сілы або ступені якой-н. прыроднай з’явы.

Вецер у пяць балаў.

2. Лічбавая ацэнка поспехаў у навучальнай установе, дасягненняў у спорце.

Набраць дваццаць балаў.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае і ба́лавы, -ая, -ае.

Сістэма балавай (бальнай) ацэнкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)