рэлі́кт

(лац. relictum = пакінуты)

арганізм, рэч або з’ява, якія засталіся як перажыткі ад мінулых эпох.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эпігра́ма, ‑ы, ж.

1. У старажытных грэкаў — надпіс на помніку, будынку і пад., які тлумачыў значэнне прадмета.

2. Сатырычны верш, у якім дасціпна высмейваецца пэўная асоба ці грамадская з’ява. Эпіграмы «Крытыку» М. Багдановіча. Эпіграмы Я. Купалы.

[Грэч. epígramma — надпіс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паразі́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да паразіта; які з’яўляецца паразітам (у 1 знач.); паразітычны. Паразітныя расліны.

2. Спец. Які ўзнікае як непажаданая з’ява. Паразітныя токі. // Які выконвае дапаможную функцыю. Паразітнае кола.

•••

Паразітныя грыбы гл. грыб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Міра́ж ’аптычная з’ява ў атмасферы’, (перан.) ’тое, што не адпавядае рэчаіснасці, што не можа здзейсніцца’ (ТСБМ). Праз рус. мира́ж (Крукоўскі, Уплыў, 77) ці польск. miraż з франц. mirage ’тс’ < лац. mirāri ’здзіўляцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

факт

(лац. factum = зробленае)

1) сапраўдны, нявыдуманы выпадак, з’ява, здарэнне;

2) рэальнасць, рэчаіснасць, наяўнасць чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тыпо́вы, -ая, -ае.

1. Які мае асаблівасці, характэрныя для пэўнага тыпу прадметаў, з’яў, людзей і пад.

Тыповыя прыкметы дыфтэрыі.

2. Які часта сустракаецца; звычайны, характэрны для каго-, чаго-н.

Тыповая з’ява.

3. Які аб’ядноўвае індывідуальныя, своеасаблівыя рысы з прыкметамі і ўласцівасцямі, характэрнымі для шэрага з’яў і асоб.

Т. беларускі характар.

Тыповыя вобразы баек.

|| наз. тыпо́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

балотазна́ўства, ‑а, н.

Навука пра балоты і іх спецыфічныя ландшафты, пра іх развіццё і гаспадарчае выкарыстанне; галіна геаграфіі. [Прафесар:] — Раней тут былі азёры. З цягам часу яны пазарасталі, ператварыліся ў балоты.. Гэтая распаўсюджаная з’ява вам вядома з курса балотазнаўства. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

показа́тельный

1. паказа́льны; (характерный) характэ́рны;

показа́тельное явле́ние характэ́рная з’я́ва;

2. (образцовый) паказа́льны; узо́рны;

показа́тельный суде́бный проце́сс паказа́льны судо́вы працэ́с;

показа́тельная шко́ла узо́рная шко́ла;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сутнасць 2/499; 3/411; 4/476; 5/10, гл. З’ява і сутнасць

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

hangover [ˈhæŋəʊvə] n.

1. пахме́лле

2. (from) перажы́так (з) міну́лага; вы́нік, аста́ткавая з’я́ва;

His cough is a hangover from a bad illness he had. Яго кашаль – вынік хваробы, якая ў яго была.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)