warta
war|ta
ж. варта;
stać na ~cie — стаяць на варце;
zmiana ~ty — змена варты
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
не́ к чему няма́ чаго́; (не надо) не трэ́ба; (нечего) не́чага; (не следует) не ва́рта;
не́ к чему серди́ться няма́ чаго́ (не́чага) злава́ць (злава́цца).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
sentinel
[ˈsentɪnəl]
1.
n.
1) вартаўні́к -а́ m.
2) ва́рта f.
to stand sentinel — стая́ць на ва́рце
2.
v.t. -nelled or -neled, nelling
1) вартава́ць
2) ста́віць ва́рту
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
зрасці́, ‑сце; пр. зрос, зрасла, ‑ло; зак.
Разм.
1. Пакрыцца расліннасцю; зарасці, абрасці. Сцежкі вузкія Палыном зраслі. Колас. Вы ж ці глянулі хто часам На магілу мужыка? Варта глянуць: крыж яловы Пахіліўся, мохам зрос. Купала.
2. Вырасці, густа парасці; урадзіць. Лёг пясочак на нівах, зрос палын у стадоле. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Напра́ма ’кірунак, напрамак’ (Яруш.), напра́мак ’тс’ (Байк. і Некр., ТСБМ). Відаць, наватвор беларускай літаратурнай мовы, што ўзнік шляхам запазычання з укр. напрям, напрямок ’тс’ ці ў выніку калькавання рус. направление ’тс’ (з ц.-слав. правъ ’прамы’); пры гэтым варта адзначыць, што магчыма і самастойнае развіццё на базе народных прыслоўяў тыпу напрамік, напрамкі ’напрасткі, нацянькі’ (Мат. Гом., Сл. ПЗБ, ТС) праз абагульненне семантыкі ’напрасткі’ — ’напрамую, у кірунку да мэты’ — ’кірунак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пло́хо
1. нареч. дрэ́нна, ке́пска;
2. безл., в знач. сказ. дрэ́нна, бла́га;
◊
пло́хо лежи́т дрэ́нна ляжы́ць;
из рук вон пло́хо ве́льмі дрэ́нна, ніку́ды не ва́рта;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
пала́яць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Лаяць на працягу некаторага часу. Ну і сварак жа было, ну і палаялі ж .. мяне [жанчыны]. Галавач. — Ну, я на .. [зяця] крыху пасваруся, крыху палаю. Васілевіч.
2. Аблаяць каго‑н. — Калі варта, дык і палаяць не пашкодзіць, — нецярпліва адмахнулася ад мужа рукою Вера Васільеўна. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узмо́цнены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад узмацніць.
2. у знач. прым. Больш моцны па ступені праяўлення; які павялічыўся, узрос. Узмоцненая кандэнсацыя пары. Узмоцненая ўвага.
3. у знач. прым. Павялічаны ў аб’ёме, колькасці; большы, чым звычайна. Узмоцненае харчаванне. □ На ўсіх дарогах, якія вялі ў атрад, была пастаўлена ўзмоцненая варта. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эро́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Павышаная пачуццёвасць, пачуццёвы элемент у чым‑н. Варта адзначыць, што пра інтымныя ўзаемаадносіны герояў Баранавых расказвае стрымана, тактоўна, з пачуццём меры, як і ўласціва сапраўднаму мастаку, — без эротыкі і грубай пачуццёвасці. Мушынскі.
2. зб. Творы мастацтва і літаратуры, насычаныя пачуццёвасцю, прысвечаныя апісанню яе.
[Грэч. érōs, érōtos — любоў, каханне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ва́рты (дастойны чаго-н) wert, würdig;
ва́рты ўва́гі bemérkenswert;
нікуды́ [нічо́га] не ва́рты nichts [kéinen Deut] wert (пра рэчы); nichts táugen (пра чалавека);
◊ апу́ха не ва́рта кажу́ха die Sáche lohnt der Mühe nicht
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)