касцяны́, ‑ая, ‑ое.
1. Выраблены з косці (у 3 знач.). Касцяныя гузікі. Касцяная ручка нажа. □ Анатоль прайшоў у будан, моўчкі сагнуўся і падняў з коўдры белую касцяную расчоску з ручкай накшталт рыбінай галавы. Ваданосаў.
2. Здабыты, прыгатаваны з касцей жывёлы. Касцяная мука. Касцяны клей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зага́дваць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да загадаць 1.
2. чым. Кіраваць установай, распараджацца чым‑н. Бацька.. быў чыгуначнікам, маці — загадвала дзіцячым садам, жылі ў дастатку, дружна. Ваданосаў. Усім скаромным загадвае старая. Крапіва.
зага́дваць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да загадаць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпу́дзіць, ‑пуджу, ‑пудзіш, ‑пудзіць; зак., каго.
1. Спалохаўшы, адагнаць. Спачатку хлопцы сядзелі моўчкі і толькі зрэдку перагаворваліся шэптам, баючыся адпудзіць рыбу. Ваданосаў.
2. перан. Адштурхнуць ад сябе сваімі словамі, учынкамі і пад. Чарнікевіч адказаў не адразу. Ён баяўся першым неасцярожным словам адпудзіць гэту дзяўчыну. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
така́рны, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з механічнай апрацоўкай металу, дрэва і іншых матэрыялаў пры дапамозе абточвання. Калі вы знаёмы з такарнай справай, то можаце вельмі добрую ручку вытачыць з дрэва. Матрунёнак. Мірна гутарачы, яны [Забаўскі і Змітрок] вярнуліся ў такарны цэх. Ваданосаў. // Прызначаны для такой апрацоўкі матэрыялаў. Такарны станок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чака́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад чакаць.
2. у знач. прым. Якога доўга, з нецярпеннем чакаюць; жаданы. Чаканы госць. □ Зямлю і ўпоперак і ўдоўж Раіў чаканы цёплы дождж. Панчанка. І вось нарэшце па шарэнгах подыхам ветру прабегла чаканая каманда: «Да бою!» Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нарассыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Рассыпаць, раскідаць у многіх месцах. Нарассыпаць зярнят. □ Мінула ноч, і сонца ўстала, На ясны выйшла небакрай, Пялёсткаў скрозь нарассыпала. Глебка. Федзю раптам кінулася ў вочы, што на пажоўклай траве .. валяецца шмат каменняў, як быццам хто іх знарок нарассыпаў тут. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наса́дка, ‑і, ДМ ‑дцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. насадзіць 2 (у 1 знач.).
2. Прынада для рыб, якая насаджваецца на кручок. Ціхі ўсплёск вады, і шнур з насадкаю апускаецца на дно віра. Ваданосаў.
3. Частка апарата, якая надзяваецца на што‑н. Канічная пасадка. Кальцавая пасадка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неадхі́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, якога нельга адхіліць, якога немагчыма пазбегнуць. Ужо два тыдні як над сялом павіс нейкі страх і трывога, чаканне чагосьці страшнага і неадхільнага. Колас.
2. Пастаянны, неадступны. Папярэдзіць, адгарадзіць гэтую крыштальную чысціню ад усяго бруднага раптам стала для мяне неадхільным клопатам. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недазво́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Забаронены, недапушчальны. Турсевіч дагадваўся, што настаўніцкая моладзь, захапляючыся рэвалюцыйнай пнынню, збіраецца ўпотай для нейкай недазволенай справы. Колас.
2. у знач. наз. недазво́ленае, ‑ага, н. Тое, што недазволена. Лёня адчуваў, што Кастусь гаворыць правільна. Нельга рабіць недазволенае. І ўсё-такі ён паспрабаваў запярэчыць. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паро́слы, ‑ая, ‑ае.
Які зарос чым.‑н.; пакрыты якой‑н. расліннасцю. Дарога была з кіламетр ад лесу. Да яе вяла лагчына, парослая рэдкім хмызняком. Шахавец. Праз вокны хат падалі палосы святла на парослую муравой вуліцу. Хомчанка. Дарога праз лес была чыстая, роўная, парослая мяккім мохам. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)