макрафа́гі

(ад макра- + -фаг)

клеткі злучальнай тканкі жывёльных арганізмаў, здольныя захопліваць і пераварваць бактэрыі і іншыя чужародныя арганізму часцінкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

псеўдамана́ды

(ад псеўда- + гр. monas, -ados = адзінокі)

бактэрыі ў выглядзе прамых або крыху выгнутых палачак з палярна размешчанымі жгуцікамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЭРАТЭ́НК

(ад аэра... + англ. tank рэзервуар, бак),

збудаванне для біялагічнай ачысткі сцёкавых водаў. Уяўляе сабой праточныя басейны з бетону ці жалезабетону, у якіх забруджаная вада ачышчаецца актыўным глеем (бактэрыі-мінералізатары і ніжэйшыя арганізмы) пры бесперапыннай яе аэрацыі. Сумесь адстойнай сцёкавай вадкасці і актыўнага глею працякае па аэратэнку і прадзімаецца паветрам, кісларод якога падтрымлівае жыццядзейнасць бактэрый і акісленне арган. забруджвальнікаў, якія за 6—12 гадз мінералізуюцца. Ступень ачысткі 40—98%.

т. 2, с. 174

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

анаэро́бы

(ад ан- + аэробы)

арганізмы, здольныя жыць у асяроддзі, дзе няма атмасфернага кіслароду, напр. некаторыя бактэрыі, ніжэйшыя расліны (параўн. аэробы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сапратро́фы

(ад сапра- + -трофы)

бактэрыі, грыбы, актынаміцэты і расліны, якія жывяцца арганічнымі рэчывамі адмерлых раслін і жывёл або выдзяленнямі жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

БАКТЭРЫЯЛІЗІ́НЫ,

антыцелы, якія выклікаюць разбурэнне і растварэнне клетак бактэрый (бактэрыёліз). Дзейнічаюць пры ўдзеле камплементу — бялковага комплексу свежай сывараткі крыві (фактар прыроднага імунітэту ў жывёл і чалавека), з якім звязана ўстойлівасць арганізма да хваробатворных мікробаў. Бактэрыялізіны выдзяляюцца жывёльнымі арганізмамі і многімі бактэрыямі, напрыклад сінягнойная палачка выдзяляе бактэрыялізін, які растварае бактэрыі сібірскай язвы, брушнога тыфу, дыфтэрыі. Бактэрыялізіны — адзін з фактараў імунітэту пры халеры, тыфапаратыфозных і інш. захворваннях. Бактэрыцыднае дзеянне бактэрыялізінаў павялічвае лізацым (выклікае неспецыфічны бактэрыёліз).

т. 2, с. 232

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

аўксатро́фы

(ад гр. aukso = павялічваю + -трофы)

бактэрыі, грыбы, водарасці, якія ў выніку мутацыі страцілі здольнасць сінтэзаваць рэчывы, неабходныя для іх росту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лептаспі́ры

(н.-лац. leptospira, ад гр. leptos = дробны + speira = віток)

ніцепадобныя бактэрыі сям. спірахетаў, якія выклікаюць у жывёл і чалавека лептаспірозы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэрмафі́лы

(ад тэрма- + -філ)

арганізмы, якія нармальна развіваюцца пры высокай тэмпературы, напр. некаторыя рыбы, бактэрыі, папаратнікавыя і кветкавыя расліны (параўн. крыяфілы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фосфарабактэры́н

(ад фосфар + бактэрыі)

бактэрыяльнае ўгнаенне, якое ўтрымлівае споры бактэрый, здольных пераводзіць арганічныя фосфарныя злучэнні глебы ў даступныя для раслін формы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)