КУРТА́Д (Courtade) П’ер

(3.1.1915, г. Баньер-дэ-Бігор, Францыя — 14.5.1963),

французскі пісьменнік і журналіст. У раманах філас.-сатыр. «Эльсенёр» (1949), сац.-паліт. «Джымі» (1951), «Чорная рака» (1953), «Чырвоная плошча» (1961; аўтабіягр.) гал. тэмы — акупацыя Францыі і Рух Супраціўлення ў 2-ю сусв. вайну, пасляваен. палітыка зах. краін, трагічныя падзеі ў СССР у часы культу асобы. Творы К. адметныя панарамнасцю, сюжэтнай разгалінаванасцю, дынамізмам дзеяння, спалучэннем дакументальнасці з псіхалагізмам. Аўтар зб-каў апавяданняў «Абставіны» (1946) і «Вышэйшыя жывёлы» (1956), кніг публіцыстыкі. На бел. мову навелу К. «Канец Італіі» пераклаў А.Мароз.

Тв.:

Бел. пер. — Канец Італіі // Французская навела XX ст. Мн., 1992;

Рус. пер. — Джимми. М., 1953;

Красная площадь. М., 1963.

Е.А.Лявонава.

т. 9, с. 53

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

рэалі́зм

(ад с.-лац. realis = сапраўдны)

1) кірунак у літаратуры і мастацтве, які ставіць мэтай праўдзівы паказ аб’ектыўнай рэчаіснасці ў яе тыповых рысах;

2) здольнасць дакладна ўлічваць наяўныя ўмовы, абставіны, магчымасці;

3) кірунак у сярэдневяковай схаластычнай філасофіі, які сцвярджаў, што агульныя паняцці папярэднічаюць рэчам і рэальна існуюць незалежна ад іх.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

misery

[ˈmɪzəri]

n., pl. -eries

1) паку́та f., цярпе́ньне n., няго́да f.; няшча́сьце n.; нядо́ля f.

the misery of poverty — паку́ты гале́чы

companions in misery — сябры́ ў няшча́сьці

2) бяда́ f., цяжкі́я абста́віны; гале́ча f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

desperate

[ˈdespərət]

adj.

1) ро́спачны, адча́йны, по́ўны адча́ю

a desperate robber — адча́йны рабаўні́к

a desperate act — ро́спачны ўчы́нак

2) ве́льмі пава́жны або́ небясьпе́чны (пра хваро́бу)

3) безнадзе́йны; кра́йні, кра́йне благі́ (пра абста́віны)

desperate remedy — кра́йнія ме́ры

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

скла́сціся

1. (утварыцца) sich bílden, sich gestálten; entstéhen* vi (s); zur vóllen Áusbildung kómmen* (аформіцца);

так скла́ліся абста́віны die Verhältnisse gestálteten sich dérart, so líegen die Verhältnisse;

2. (рабіць складчыну) Geld zusámmenlegen;

3. разм. (пакаваць рэчы) die Sáchen éinpacken

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ГАРА́ЙН Юльян

(1821, г.п. Радашковічы Маладзечанскага р-на Мінскай вобл. — 28.3.1883),

пісьменнік, падарожнік. Пісаў на польск. мове. Скончыў Мінскую гімназію. Вучыўся ў Маскоўскім ун-це. У 1840—50-я г. жыў у Мінску. Сябраваў з В.Дуніным-Марцінкевічам. На пастаноўку яго «Ідыліі» адгукнуўся артыкулам «Фізіялогія прыказак» у газ. «Dziennik Warszawski» («Варшаўскі дзённік», 1852, № 99—100). Той самы артыкул змешчаны ў празаічным зб. Гарайна «Затрачаныя хвіліны» (Вільня, 1857). Аўтар успамінаў пра У.Сыракомлю «З жыцця паэта» (Львоў, 1886), дзе падрабязна апісаў знаходжанне паэта ў Мінску і абставіны яго знаёмства з Дуніным-Марцінкевічам. У 1870-я г. жыў у ЗША, дзе сустракаўся з Г.Сянкевічам, выдаў аповесць «5П-1Р» (Чыкага, 1878). Выкарыстаў бел. нар. паданні, пісаў пра цяжкае жыццё бел. прыгоннага сялянства (аповесць «Д’ябал фарэйтарам»).

А.В.Мальдзіс.

т. 5, с. 49

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мяня́цца

1. (абменьвацца чым-н.) (úm)táuschen vt, wéchseln vt;

мяня́цца ро́лямі die Róllen táuschen;

2. (перажываць змены) sich (ver)ändem;

абста́віны мяня́юцца die Úmstände ändern sich;

надво́р’е мяня́ецца das Wétter schlägt um;

мяня́цца з тва́ру sich im Gesícht verändern

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гі́бкі, ‑ая, ‑ае.

1. Здольны лёгка гнуцца, згінацца і разгінацца. Гібкае дрэва. □ Аня была дзяўчына невысокая, гібкая, са зграбная постаццю, ружова-смуглявым тварам і не надта цёмнымі валасамі, якія завіваліся кудзеркамі. Карпюк. // перан. Багаты адценнямі, выразны (пра голас, мову і пад.). Сінонімы — адзін з галоўнейшых стылістычных сродкаў, якія робяць мову дакладнай і гібкай і даюць магчымасць выражаць самыя тонкія адценні думак. Юргелевіч. [Байка] выпрацавала свой адметны верш, адточаны і эканомны, гібкі і маляўнічы. Казека.

2. перан. Які ўмела і хутка рэагуе на пэўныя ўмовы, абставіны. Гібкае кіраўніцтва. Гібкая палітыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pressure​1 [ˈpreʃə] n.

1. ціск;

atmospheric/blood pressure атмасфе́рны/крывяны́ ціск

2. на́ціск; прыці́ск

3. уздзе́янне, уплы́ў, на́ціск

4. ця́жкае стано́вішча, склада́ныя абста́віны

5. прыгнёт; ціск;

pressure of taxation падатко́вы прэс

♦

put pressure on smb. рабі́ць на́ціск на каго́-н.;

under pressure пад на́ціскам;

I did it under pressure. Я зрабіў гэта пад прымусам.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

spy​2 [spaɪ] v.

1. (on) шпіёніць; сачы́ць, высо́чваць, цікава́ць;

spy into other people’s affairs праніка́ць у чые́-н. спра́вы

2. lit. or fml заўважа́ць, прыкмяча́ць;

I spy someone coming up the garden path. Я бачу, што нехта ідзе сюды па садовай сцежцы.

spy out [ˌspaɪˈaʊt] phr. v. :

♦ spy out the land ацані́ць абста́віны, разве́даць сітуа́цыю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)