Verbum

панаса́джваць ​¹, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-чаго.

1. Насадзіць ​¹ вялікую колькасць якіх‑н. раслін. [Астаповіч:] — Цяпер мы пасадзім з табой дрэвы каля свае хаты! Усялякіх дрэў папасаджваем. Чорны.

2. Змясціць, размясціць дзе‑н. вялікую колькасць каго‑, чаго‑н. Панасаджваць людзей на аўтамашыну. Панасаджваць булак у печ.

панаса́джваць ​², ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Насадзіць ​², шчыльна надзець на што‑н. усё, многае.

панасыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. і чаго. Насыпаць чаго‑н. у многіх месцах, усюды або ў вялікай колькасці. Панасыпаць курганы. □ За мінулую ноч столькі ўсюды панасыпала снегу, што і кроку ў бок ад дарогі нельга ступіць. М. Стральцоў.

2. Сыплючы, напоўніць усё, многае. Каля свірка хлопцы згружалі з фурманак мяхі з жытам і лаяліся.. — Бач ты, панасыпалі, як завязаць. Грахоўскі.

падва́л, ‑а, м.

1. Памяшканне пад першым паверхам будынка ніжэй узроўню зямлі, якое прызначаецца для розных гаспадарчых патрэб. Каля бітай дарогі стаіць вялізны пусты дом, даўно закінутая дача з цагляным падвалам. Колас.

2. Ніжняя частка газетнай старонкі, звычайна аддзеленая рыскай, дзе змяшчаецца асобны артыкул, а таксама артыкул, змешчаны на ніжняй частцы газетнай старонкі. Артыкул быў грунтоўны і вялікі — на цэлы падвал. Шахавец.

пара́дкаваць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., каго-што і без дап.

Прыводзіць у парадак каго‑, што‑н.; наводзіць парадак дзе‑н., у чым‑н. Маці з урачыстым выглядам парадкавала на стале талеркі і відэльцы. Карпаў. Качагар.. быў на тэндэры, парадкаваў там вугаль. Лынькоў. Антосю таксама хапала працы. Пакуль зямля падсыхала, ён тупаў каля хаты, парадкаваў у хляве і гумне. С. Александровіч.

пракля́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад праклясці.

2. у знач. прым. Які выклікае праклён; ненавісны. Праклятая вайна. □ Спачатку вось трэба падумаць, як з гэтай праклятай зямлянкі хутчэй выбрацца. Шамякін. [Тэафіл:] — Ліхаманка брала мяне некалькі гадоў, а такі зглуміў хінай праклятую... Самуйлёнак. // Разм. Ужываецца як лаянкавае слова. Пан пачынае з высокага ганка: — Як ты асмеліўся, галган пракляты, каля палаца хадзіць панібратам? Дубоўка.

асо́бы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае спецыяльныя функцыі, спецыяльнае прызначэнне. Ад’ютант для асобых даручэнняў. □ Начальнік асобага аддзела Жукаўскай брыгады .. прыехаў да «Міцькі» з цікавай весткай. Брыль.

2. Адметны, не падобны да іншых; асаблівы, свой, толькі яму ўласцівы; індывідуальны. Запісаць сваю асобую думку.

асо́бы, ‑ая, ‑ае.

Абл. Асінавы. Мы грэліся каля пячуркі, у якой млява, з трывожным папіскваннем дыміліся асовыя галавешкі. Хведаровіч.

асьмі́на, ‑ы, ж.

1. Старая мера аб’ёму сыпкіх цел, роўная палове чвэрці ці 1/8 бочкі (каля 105 л). Цешыла яе [маці] і тое, што скупы Вінцук усё ж прывёз нам за нашу службу дзве асьміны жыта і два мяшкі бульбы. Якімовіч.

2. Пасудзіна мерай на тры пуды збожжа. Мераць асьмінаю. □ На вербах бэры там раслі, на соснах — гарбузы з асьміну. Дубоўка.

пачы́н, ‑у, м.

1. Пачатая кім‑н., па чыёй‑н. ініцыятыве справа; пачынанне. Падтрымаць пачын наватараў. Патрыятычны пачын. □ Пачын брыгад камуністычнай працы — Вось ён — наступных дзён жывы пралог! Звонак.

2. Разм. Пачатак чаго‑н., якой‑н. справы. [Грабок:] — Глянь, колькі! Падахвоцілі і мяне на пачын за рыдлёўку ўзяцца. Краўчанка. Каля касы, як сталы, Грошы двойчы злічыў І падумаў: «Нямала, Хоць і першы пачын!» Матэвушаў.

перахрысці́цца, ‑хрышчуся, ‑хрысцішся, ‑хрысціцца; зак.

1. Зрабіць рукой знак крыжа над сабой. Старая паляшучка, знахарка Мар’я, набожна перахрысцілася, падняўшы вочы на абраз. Колас. Каля развілкі на вёску.. стары зняў шапку і перахрысціўся. Бажко.

2. Ахрысціцца занава пры пераходзе ў іншую хрысціянскую веру. — А ёсць у нас і свае цыганы — Сулімы. Калісьці іх дзед ці прадзед перахрысціўся ў нашу веру, купіў зямлю. Жычка.

аблама́цца, ‑ломіцца; зак.

1. Ломячыся, аддзяліцца, адваліцца. Галіна абламалася.

2. Разм. Пад уздзеяннем асяроддзя набыць навыкі культурнага абыходжання. Дзе кухталём, дзе за касу, а дзе анучай — усё настаўляла яе [дачку], пакуль трохі каля людзей абламалася. Ермаловіч.

3. Паддацца чыім‑н. угаворам, націску і пад. Але мала-памалу абламаўся, пацішэў, тым болей што Жаўтых не вельмі зважаў на ягоныя «з генералам» подзвігі. Быкаў.