Манаполька ’дзяржаўная крама (ў Расіі), у якой прадавалі гарэлку’ (ТСБМ, Яруш.). З рус.монополия ’дзяржаўны продаж гарэлкі’ (якое з новав.-ням.Monopolia < с.-лац.monopolium < ст.-грэч.μονοπώλιον ’індывідуальнае права на продаж’: μόνος ’адзін’ + πωλεῖν ’прадаваць’) пры дапамозе суфікса ‑к‑a, як ла́ўка. У рус., польск., чэш. мовах гэта лексема азначае ’дзяржаўная гарэлка’. Ст.-бел.монополия (XVI ст.) запазычана са ст.-польск.monopolija ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тэлеві́зія ‘тэлебачанне’ (ВСБМ; Рамза, Бел. гутарк.), телʼеві́зіjа ‘тс’ (Вруб.); сюды ж тэлевізі́йны ‘звязаны з тэлебачаннем’ (ТСБМ). Запазычана з заходнееўрапейскіх моў, магчыма, праз польск.telewizja ‘адзін з відаў тэлекамунікацыі’, telewizyjny ‘прызначаны для трансляцыі тэлеперадач’. Гл. папярэдняе слова. Аналагічнага паходжання тэлеві́зар ‘апарат для прыманю тэлеперадач’ (ТСБМ) — еўрапеізм, утварэнне гібрыднага тыпу ад грэч.τῆλε ‘далёка’ (гл. тэле-) і лац.visor ‘той, хто бачыць; глядач’ (Длугаш-Курчабова, 497).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ábwechseln
1.
vt мяня́ць; рабі́ць разнаста́йным
2.
vi мяня́цца; чаргава́цца (адзін з адным)
3.
(sich)
(mitD) мяня́цца, чаргава́цца (з кім-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ánprallen
vi(s) (аn, gegen A) вы́цяцца, уда́рыцца (аб што-н.), наляце́ць (на што-н., каго-н.)
gegeneinánder ~ — сутыкну́цца адзі́н з адны́м
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
АЛІГА́Т
(ад лац. alligo прывязваю),
пераплеценыя ў адзін том самастойныя выданні або рукапісы. Ствараецца звычайна з-за нязручнасці захоўвання тонкіх, непераплеценых кніг, брашур, сшыткаў паводле алфавітнага або тэматычнага (гл.Канвалют) прынцыпу.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕКСАЗАМІ́НЫ,
C6H13O5N, вытворныя простых цукроў, у якіх адзін з гідраксідаў замешчаны амінагрупай (NH2). Адносяцца да амінацукру. У прыродзе пашыраны глюказамін і галактазамін — структурныя кампаненты розных мукаполіцукрыдаў жывёльнага, расліннага і бактэрыяльнага паходжання.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
рэлі́гія
(лац. religio)
1) форма грамадскай свядомасці, у аснове якой ляжыць вера ў існаванне звышнатуральных сіл (багоў, духаў, анёлаў і інш.);
2) адзін з напрамкаў такой грамадскай свядомасці (будызм, іслам, хрысціянства).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
со́ла
(іт. solo, ад лац. solus = толькі адзін)
музычны твор або яго частка, прызначаныя для выканання адным музыкантам, спеваком, танцорам, а таксама выкананне, такога твора адным чалавекам (напр. с. для скрыпкі).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
разбе́жкаж., разг.
1.спорт. разбе́жка;
2. расхожде́ние ср.;
р. ў ацэ́нцы чаго́-не́будзь — расхожде́ние в оце́нке чего́-л.;
3. просве́т м., зазо́р м.;
з ~кай у адзі́н міліме́тр — с просве́том (зазо́ром) в оди́н миллиме́тр
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
prank
I[præŋk]
n.
шту́чка, шту́ка f., сваво́льства n.; жарт -у m.
to play pranks on each other — вы́кінуць шту́чку, падстро́іць жарт адзі́н аднаму́
II[præŋk]
v.
1) выстро́йвацца, прыбіра́цца як на пака́з
2) пака́зваць сябе́; красава́цца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)