Со́мец ‘сак (рыбалоўная сець)’ (Скарбы), со́мець, со́мцік ‘сак’ (гродз., Сл. ПЗБ), со́мцік ‘рыбалоўная прылада (як буч)’ (гродз., З нар. сл.). З літ. sámtis ‘тс’ (Сл. ПЗБ, 4, 520).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лы́пкі (мн.) ’вейкі’ (смарг., Шатал.). Утворана дакладна на ўзор вейкі ад лы́паць (гл.). Грынавяцкене (Сл. ПЗБ, 2, 697) у смарг. лыпка бачыць запазычанне з літ. lìpė ’крышка, клапан’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лімінда́ ’балбатлівы чалавек, які гаворыць недарэчна, не да месца’ (міёр., З нар. сл.). Балтызм, утвораны ад літ. lementi лепятаць, мармытаць’ і суф. ‑да (як ў віц. лапанда ’балбатун’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мадыгава́ць ’рамантаваць; рабіць, складаць як-небудзь’ (слонім., Нар. лекс.), мадарава́ць ’даводзіць да ладу’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Відаць, балтызм. Параўн. літ. madarúoti ’халтурыць, ляпаць, mãdaras ’халтуршчык, бракароб’, ’дрэнная работа’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жыбу́лька ’зябер, расліна Galeopsis L.’, жабор ’тс’, ’асцюк’ (Сл. паўн.-зах.). З літ. žibulỹs ’зябер’ (Сл. паўн.-зах., 2, 160) + суф. ‑ка. Лаўчутэ, Сл. балт., 66. Гл. зябер.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Забарбе́ць ’забразгаць, забрынкаць’ (Сл. паўн.-зах.). Забарбець < літ. barbė́ti ’бразгаць, брынкаць’ (Сл. паўн.-зах., 180) гукапераймальнага характару (Фрэнкель, 35). Параўн. рус. вяцк. забара́баться ’пачаць пэцкацца, пляскаючыся ў вадзе’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дундзі́ць ’гаварыць недарэчнае, бубніць’ (Сл. паўн.-зах.). З літ. dundė́ti ’гаварыць’ (гл. Сл. паўн.-зах.).
Ду́ндзіць ’ссаць’ (Шат., Сцяц., Сл. паўн.-зах.), ду́нда ’соска’ (Сл. паўн.-зах.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Карту́на, карту́н ’баваўняная тканіна, паркаль’ (ТСБМ). Запазычанне з польск. kartun ’паркаль’, якое з прус.-ням. kartun з неарганічным r (адсюль таксама літ. kartũnas (Фрэнкель, 225; Булыка, Запазыч., 142).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лукшт ’белы і жоўты гарлачык, Nuphar Smith і Nymphaea alba L.’ (брасл., Сл. ПЗБ). Літуанізм. З літ. lūkšta, lùkštas ’лотаць, Caltha palustris L.’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 2, 682).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пасюта́ць ’згубіць што-н. па дурноце, недагляду’ (Калосьсе, 1938, 4). Літуанізм. Параўн. літ. pa‑siūsti ’ашалець, уз’юшыцца’ (Вяржбоўскі, 879; Урбуціс, Baltistica, 1969, 5 (1), 67; Лаўчутэ, Балтизмы, 70).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)