Пешахо́д ’тратуар’ (Растарг.). З рус. пешеход ’тс’, пашыранага ў 90‑х гадах XIX ст., параўн. яшчэ пешеходня ’бакавы шлях (на мосце) для пешых’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Смарда́ ‘парэчкі, смародзіна’ (Бяльк.). Магчыма, вынік моцнай рэдукцыі другога галоснага ў *смарада́ (гл. смародзіна). Але не выключаны ўплыў яшчэ ст.-польск. smard ‘смурод’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сынажа́ць ’сенакосны ўчастак у лесе’ (Некр.), ’сенажаць’ (Шат.). Прыпадабненне вакалізму першага складу слова сенажаць (гл.) да наступных, параўн. яшчэ санажа́ць ’тс’ (Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

powijak

м. часцей мн.~i — пялёнка, пялюшка; полка;

wyjść z ~ów — вырасці з пялёнак (пялюшак); стаць самастойным;

nasz projekt nadal znajduje się w ~ach — наш праект усё яшчэ знаходзіцца ў зачаткавым (зародкавым) стане

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Кля́дзьба ’праклёны’ (Ян ). Да клясці (гл.). Утворана пры дапамозе яшчэ праславянскага суфікса для Nomina acti ‑ьЬа (SP, 1, 61–62): klęt ‑ьЬа > кляцьба > клядзьба.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падбярозавік ’ядомы грыб з гладкай буравата-шэрай шапкай, які расце ў бярэзніку; абабак’. Дэрыват ад прыметніка падбярозавы < бяроза з суф. ‑ік. Гл. яшчэ падасінавік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Буртэ́ль ’цурбан’ (Касп.). Мабыць, запазычанне з польск. burtyl ’дрэва, прыдатнае на бэлькі для аббіцця карабля’ (Варш. сл., 1, 237). Параўн. яшчэ бурцалёк ’цурбан’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абу́ць у ла́пці ’абмахляваць’ (Шат.), (параўн. абармот (гл.) ’махляр’ < аборо‑мот) = ’зрабіць лапцюжнікам’, г. зн. чалавекам дурным. Параўн. яшчэ ўкр. обути (узути) у постоли.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́круцень ’вяртлявы хлапец’ (Арх. Бяльк.). Ад по- і круцень, параўн. круцень ’вір’ (Яшк.), да круціцца, круціць (гл.). Параўн. яшчэ рус. по́верть ’пра легкадумнага чалавека’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прамышлёны ’кемлівы’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Дэрыват ад *пра‑ мысліць: апошняе, магчыма, з польск. przemyśleć ’прадумаць, абдумаць’. Параўн. яшчэ і польск. przemyślność ’кемлівасць, вынаходлівасць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)