калейдаско́п, -а, м.
1. мн. -ы, -аў. Трубка з люстранымі пласцінкамі і каляровымі шкельцамі, якія пры паварочванні складваюцца ў розныя ўзоры.
2. перан. Хуткая змена разнастайных з’яў (кніжн.).
К. падзей.
|| прым. калейдаскапі́чны, -ая, -ае.
Калейдаскапічная змена ўражанняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ва́жкі, -ая, -ае.
1. Які мае значную вагу пры невялікім аб’ёме.
В. тавар.
2. перан. Пераканаўчы.
В. доказ.
Важка (прысл.) гаварыць.
3. перан. Пазбаўлены лёгкасці; цяжкі.
Важкія крокі.
|| наз. ва́жкасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
віто́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м.
1. Адзін абарот спіралі.
В. спружыны.
2. Тое, што навіта ў выглядзе спіралі.
В. абмоткі.
3. Пры палёце: адзін абарот на арбіце.
В. касмічнага карабля вакол Зямлі.
|| прым. вітко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
галавакружэ́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
Хваравіты стан, пры якім страчваецца пачуццё раўнавагі і чалавеку здаецца, што ўсе прадметы вакол яго кружацца, хістаюцца.
Г. ад малакроўя.
Г. ад поспехаў (перан.: празмернае захапленне сваімі поспехамі, зазнайства ад поспехаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ацяплі́ць, ацяплю́, ацёпліш, ацёпліць; ацёплены; зак., што.
Абагрэць (памяшканне) пры дапамозе печаў або спецыяльных прыстасаванняў; зрабіць цёплым.
А. дом.
|| незак. ацяпля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і аце́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ацяпле́нне, -я, н. і аце́пліванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бух, выкл.
1. Ужыв. для абазначэння глухога адрывістага гуку пры ўдары, стрэле і пад.
Прыцэліўся — бух!
2. у знач. вык. Ужыв. ў значэнні дзеясловаў бухнуць², бухнуцца і бухаць (разм.).
Разбегся і бух у раку.
Бух аб падлогу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
кле́іць, кле́ю, кле́іш, кле́іць; кле́ены; незак., што.
Рабіць што-н., змацоўваючы пры дапамозе клею.
К. паперу.
|| зак. скле́іць, скле́ю, скле́іш, скле́іць; скле́ены.
|| наз. кле́йка, -і, ДМ кле́йцы, ж. і кле́енне, -я, н.; прым. кле́ільны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пальпава́ць, -пу́ю, -пу́еш, -пу́е; -пу́й; -пава́ны; зак. і незак., што (спец.).
Пры медыцынскім аглядзе даследаваць які-н. орган ці частку цела, абмацваючы рукамі.
П. селязёнку.
|| наз. пальпава́нне, -я, н. і пальпа́цыя, -і, ж.
|| прым. пальпацы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
плацэ́нта, -ы, ДМ -нце, мн. -ы, -аў, ж. (спец.).
Орган у цяжарнай жанчыны або самкі млекакормячых, пры дапамозе якога ажыццяўляецца сувязь плода і матчынага арганізма; дзіцячае месца, паслед.
|| прым. плацэнта́рны, -ая, -ае.
Плацэнтарныя (наз.; жывародныя млекакормячыя).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прымыка́нне, -я, н.
1. гл. прымкнуць.
2. У граматыцы: падпарадкавальная сінтаксічная сувязь паміж членамі словазлучэння, пры якой незмяняльныя словы (прыслоўі, дзеепрыслоўі, інфінітывы) і форма ступені параўнання сэнсава і граматычна залежаць ад іншых адзінак.
П. прыслоўя да дзеяслова.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)