Doctrina est fructus dulcis radicis amarae
Вучонасць ‒ салодкі плод горкага кораня.
Учёность ‒ сладкий плод горького корня.
бел. Без мукі няма навукі. Без мучэння няма вучэння.
рус. Корень учения горек, да плод его сладок. Труд при учении скучен, да плод его вкусен. Без муки нет науки.
фр. La racine du travail est amère mais son fruit est doux (Корень работы горек, но плод его сладок).
англ. All the wisdom you gain you will pay for in pain (За мудрость приходится дорого платить).
нем. Die Wurzel der Wissenschaft ist bitter und so süßer ihre Frucht (Корень науки горький, и тем слаще плод).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Omnium malorum stultitia est mater
Глупства ‒ маці ўсіх няшчасцяў.
Глупость ‒ мать всех несчастий.
бел. Скажы дурному паклоны біць, ён лоб разаб’е. На камара ідзе з калом, а на ваўка з дубцом. Зарэзаў курыцу, што несла залатыя яйкі.
рус. Глупость не порок, а несчастье.
фр. Il prend le tison par où il brûle (Он берёт головешку там, где она горит).
англ. Little wit in the head makes much work for the feet (Недостаток ума даёт работу ногам).
нем. Was man nicht im Kopfe hat, muß man in Beinen haben (Чего нет в голове, должен иметь в ногах).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Mulum, pistrinum, flumen fugito procul
Далёка бяжы ад мула, млына і ракі.
Далеко убегай от мула, мельницы и реки.
бел. Беражыся каровы спераду, а каня ззаду. Беражыся бед, пакуль іх нет.
рус. С огнём не шути, с водой не дружись, ветру не верь. Берегись козла спереди, коня сзади, а лихого человека со всех сторон.
фр. Il ne faut pas jouer avec le feu (Не следует играть с огнём). Il ne faut pas se fier à l’eau qui dort (Не надо доверять спящей воде).
англ. A barking dog never bites (Лающая собака не укусит).
нем. Vorsicht ist die Mutter der Weisheit (Осторожность ‒ мать мудрости).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Nullus tantus quaestus, quam, quod habens, parcere
Няма большага дастатку, чым берагчы тое, што маеш.
Нет большего достатка, чем беречь то, что имеешь.
бел. Рахуба не згуба. Хто рахуе, той не псуе. Кідаючыся капейкамі, рубля не збярэш. Не той багаты, хто пражывае, а той, хто нажывае. Хто не беражэ малое, у таго вялікага не бывае. Хто паношанае адзенне выкідае, у таго новага не бывае.
рус. Бережливость лучше богатства. Сбережёшь, что найдёшь. Бережь дороже прибытка. Неистраченные деньги ‒ приобретение.
фр. Économie vaut mieux profit (Бережливость лучше прибыли).
англ. Store is no sore (Запас ‒ не беда).
нем. Sparen ist verdienen (Экономить ‒ значит зарабатывать).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Saepe facit pietas hoc, [quod] nequit ipsa potestas
Часта каханне робіць тое, [чаго] не можа зрабіць улада.
Часто любовь делает то, [чего] не может сделать власть/сила.
бел. Для сябра свайго сэрца ўкалупнуў бы. Дзе міла ‒ сем вёрст не крыва.
рус. Любовь годы побеждает. Любовь и смерть преград не знают. Любовь сильнее страха смерти. Для милого дружка и серёжку из ушка.
фр. Amour et mort rien n’est plus fort (Нет ничего сильнее, чем любовь и смерть).
англ. Love makes all hearts gentle (Любовь смягчает все сердца). Honey catches more flies than vinegar (Мёд ловит больше мух, чем уксус).
нем. Liebe überwindet alles (Любовь преодолевает всё).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Parturiunt montes, nascetur ridiculus mus (Horatius)
Нараджаюць горы, народзіцца смешнае мышаня.
Рожают горы, родится смешной мышонок.
бел. 3 вялікага грому малы дождж бывае. Вялікі целам, ды малы дзелам. Вялікі вор, ды малы збор.
рус. Из большой тучи да малая капля. Гора родила мышь. Визгу много, а шерсти нет.
фр. La montagne a accouché d’une souris (Гора родила мышь).
англ. Great cry and little wool (Много крику, мало шерсти). Great boast small roast (Похвальбы много, мяса мало).
нем. Es kreisen Berge und kommen Zwerge (Кружатся горы, и появляются карлики). Der kreißende Berg gebiert eine Maus (Гора родит мышь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ве́стка ж. изве́стие ср., све́дение ср., весть;
мець ~ку (~кі) — име́ть изве́стие (изве́стия);
паво́дле іх ве́стак — по их све́дениям;
ад яго́ даўно́ няма́ ~так — от него́ давно́ нет изве́стий (весте́й);
паво́дле ве́стак дру́ку — по сообще́ниям печа́ти;
◊ прапа́сці без ~ткі — пропа́сть бе́з вести
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
забо́рI м. (ограда) агаро́джа, -джы ж.; (из жердей) пло́т, род. пло́та м.; (из брёвен) парка́н, -на м.; (тын) тын, род. ты́ну м.; (из досок) штыке́тнік, -ку м., штыке́ты, -таў ед. нет; (из кольев) частако́л, -лу м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
на́ше
1. см. наш 1;
2. сущ. на́ша, -шага ср., мн. нет;
на́шего не отдади́м никому́ на́шага не аддадзі́м ніко́му;
бо́льше на́шего больш, як у нас, больш за нас;
где на́ше не пропада́ло дзе на́ша не прапада́ла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
посе́в м.
1. (действие) сяўба́, -бы́ ж., мн. нет; се́янне, -ння ср.;
ра́нний посе́в ра́нняя сяўба́;
вре́мя посе́ва час сяўбы́;
рядово́й посе́в радко́вая сяўба́;
2. (то, что посеяно, засеянное поле) пасе́ў, -се́ву м.;
ози́мые посе́вы азі́мыя пасе́вы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)