плюс, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Матэматычны знак у выглядзе крыжыка (+), які абазначае складанне і дадатную велічыню.
2. у знач. нязм. слова. З дабаўленнем.
Чатыры п. два будзе шэсць.
3. перан. Дадатны бок, перавага.
Узважыць усе плюсы і мінусы.
4. У знач. злучніка «ды¹» (у 2 знач.), звычайна ў спалучэнні з «яшчэ» (разм.).
Цяжка мне — вучыцца, п. яшчэ малое дзіця.
5. Пры ўказанні на тэмпературу паветра абазначае: вышэй нуля.
На тэрмометры п. дванаццаць градусаў.
◊
Плюс-мінус — з магчымым разыходжаннем у бок павелічэння ці памяншэння.
|| прым. плю́савы, -ая, -ае (да 3 і 5 знач.).
Плюсавая тэмпература (вышэй нуля).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
devour
[dɪˈvaʊr]
v.
1) пра́гна е́сьці; зьяда́ць; жэ́рці (пра жывёліну), пажыра́ць
2) зьнішча́ць (пра аго́нь, пажа́р)
3) глыта́ць, праглына́ць
to devour novel after novel — паглына́ць рама́н за рама́нам
He devoured every word — Ён пра́гна лаві́ў ко́жнае сло́ва
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
воробе́й верабе́й, -б’я́ м.;
◊
сло́во не воробе́й, вы́летит — не пойма́ешь посл. сло́ва не верабе́й, вы́леціць — не зло́віш;
стре́ляный воробе́й стрэ́ляны верабе́й;
ста́рого воробья́ на мяки́не не проведёшь посл. старо́га вераб’я́ на мякі́не не падмане́ш (не ашука́еш).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ле́стный (одобрительный) пахва́льны; (приятный) прые́мны; (хороший) до́бры; (заманчивый) прыва́бны; (соблазнительный) спаку́слівы;
ле́стный о́тзыв пахва́льны во́дзыў;
ле́стные слова́ прые́мныя сло́вы;
быть ле́стного мне́ния о ко́м-ле́стный быць до́брай ду́мкі аб кім-не́будзь;
ле́стное предложе́ние прыва́бная (прые́мная) прапано́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
адце́нне, ‑я, н.
1. Разнавіднасць якога‑н. колеру (гуку і пад.). Галава, шыя і ўвесь ніз у гэтай птушкі [сіваграка] блакітна-сіняга колеру з зеленаватым адценнем. В. Вольскі. Увесь мокры, у гразі, я стаяў і разглядаў вялікую, прыгожую, з бронзавым адценнем рыбіну. Ляўданскі. [Кандратовіч] прыгубіў шклянку з вадою. — Таварышы! — Голас яго гучны з металічным адценнем. Алешка.
2. Разнавіднасць якой‑н. з’явы; лёгкі адбітак чаго‑н. Недзе далёка прагрукаў гром, і зноў дрыготлівым адценнем далёкага святла праляцела ўначы бледная зарніца. Самуйлёнак. Густыя бровы, прычым левае з лёгкім заломам, надавалі твару адценне лёгкага здзіўлення і дзіцячай наіўнасці. Васілевіч.
3. Тонкая розніца ў ступені праяўлення пачуцця, настрою, стану і пад.; нязначнае змяненне сэнсу слова. Апошнія словы прафесар вымавіў з адценнем злосці. Галавач. — Для цябе, здаецца, усе харошыя, — з адценнем насмешкі заўважае Мартын. Колас. Будучы прызнаным знаўцам мовы,.. [Чорны] прагна ўслухоўваўся ў мелодыю сказа, у яго гукавыя і сэнсавыя адценні, з цікаўнасцю ловячы кожнае незнаёмае слова. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выхо́дзіць
1. гл выйсці;
2. (пра вокны і г. д – быць накіраваным у які-н бок) hináusgehen vi (s);
акно́ выхо́дзіць на ву́ліцу das Fénster geht auf die [zur] Stráße (hináus);
3. у знач пабочн. слова разм álso; fólglich
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ко́нчык м памянш Éndchen n -s, -; Spítze f -, -n (вастрыё); Zípfel m -s, -; Zípfelchen n -s, (хусткі і пад.);
ко́нчык но́са Násenspitze f;
◊ гэ́тае сло́ва кру́ціцца ў мяне́ на ко́нчыку языка́ dieses Wort liegt mir auf der Zúnge
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
гістары́зм
(ад гр. historikos = пстарычны)
1) дыялектычны прынцып вывучэння і ацэнкі прадметаў і з’яў у працэсе іх узнікнення і развіцця ў канкрэтна гістарычных умовах;
2) слова, што выйшла з паўсядзённага ўжытку ў сувязі са знікненнем рэаліі або паняцця, якое яно абазначала.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дэрыва́цыя
(лац. derivatio = адвядзенне, адхіленне)
1) бакавое адхіленне снарадаў і куль наразной зброі ад плоскасці стральбы;
2) адвод вады з ракі, вадасховішча ці іншага вадаёма ў бакавы канал для суднаходства, энергетыкі або ірыгацыі; 3)лінгв. утварэнне новых слоў ад слова-асновы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
вы́гаварыць сов.
1. вы́говорить, произнести́;
гэ́та сло́ва ця́жка в. — э́то сло́во тру́дно вы́говорить (произнести́);
2. разг. вы́говорить;
в. два дні адтэрміно́ўкі — вы́говорить два дня отсро́чки;
3. разг. вы́говорить;
ма́ці ~рыла хлапчуку́ за сваво́льства — мать вы́говорила ма́льчику за ша́лость
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)