vergélten
* vt узнагаро́дзіць, аддзя́чыць
wie soll ich dir das ~! — як мне аддзя́каваць табе́ за гэ́та!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
да́цца, да́мся, дасі́ся, да́сца; дадзі́мся, дасце́ся, даду́цца; да́ўся, дала́ся, дало́ся; да́йся; зак.
1. Дазволіць што-н. з сабой зрабіць; паддацца.
Конь не даўся Сяргею.
2. Засвоіцца, паддацца асваенню.
Матэматыка яму далася лёгка.
3. Стукнуцца чым-н. аб што-н. (разм.).
Моцна даўся галавой аб вушак.
4. Стаць прадметам увагі (разм.).
Даўся табе гэты пустаслоў.
◊
Дацца ў знакі (разм.) — даняць, надоўга запомніцца.
Дзіву дацца — моцна здзівіцца.
|| незак. дава́цца, даю́ся, дае́шся, дае́цца; даёмся, даяце́ся, даю́цца (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
до́бра, прысл.
1. Так, як павінна быць, як адпавядае нормам.
Жылі д.
Д. папрацаваў.
2. Ладна-такі, парадкам, зусім.
Ужо д. сцямнела.
3. безас., у знач. вык. Пра спрыяльную абстаноўку, прыемнае акружэнне.
Д. ў лесе.
4. у знач. часц. Выражае згоду, мае знач.: так, няхай будзе так, згодзен. —
Прыходзь сёння на сход. — Д., прыйду.
Д., я магу згадзіцца з табой.
5. у знач. часц. Ужыв. як пагроза ў знач. глядзі, пачакай жа (разм.).
Д. ж!
Я табе гэта прыпомню!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прытупе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Тое, што і прытупіцца. Іду, мая мара, Паслушны табе — Я ў буднях жыцця сапраўды прытупеў. Чарнушэвіч. Яшчэ.. не прытупела дзявочае гора. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здаро́віцца, ‑віцца; безас. незак. (звычайна ў пытальных і адмоўных зваротах).
Разм. Пра стан здароўя, самаадчуванне. Як табе здаровіцца? Не вельмі здаровіцца. □ Улетку Даніла, калі трохі здаровілася, плёў кашы. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абжы́так, ‑тку, м.
У выразах: на абжытак, для абжытку — для задавальнення першай неабходнасці, першай у жыцці патрэбы. [Томчак:] — Адпусці. Усё, што ёсць у маім абозе, пакінем табе на абжытак. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
магары́ч, ‑у, м.
Разм. Пачастунак, які наладжвае той, хто атрымаў прыбытак ад якой‑н. здзелкі. — Матруна, і табе пісьмо! — крыкнула ў расчыненае акно Гэлька. — Магарыч піць пасля зайду! Марціновіч.
[Ад санскр. mahārig — выдаткі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
Разм. Праверыць на трываласць. — Ты бачыш? Як бы дошка адна дыша, зварухнулася.. — Гэта табе, швагрусь, здалося. — Не, гэтая дошка быццам... — Памацуй нагамі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суглі́нкавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да суглінку, складаецца з суглінку. Ах, гэты край нізін і круч, Равы, суглінкавыя пашы... Табе ў адзнаку — Беларусь Надалі назву продкі нашы... Таўбін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчы́расць, ‑і, ж.
Уласцівасць шчырага. [Мароз:] — Шчыра табе [Андрэй Якаўлевіч] кажу, хоць ты ў маю шчырасць цяпер, вядома, не верыш. Лобан. [Стараста:] — Нават ты [Максім], разважны чалавек, і то паверыў у яго [Вялічкі] шчырасць. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)