непроизводи́тельный непрадукцы́йны; (бесполезный) бескары́сны; (напрасный) дарэ́мны; ма́рны;

непроизводи́тельная тра́та сил, вре́мени бескары́сная (ма́рная) тра́та сіл, ча́су.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жы́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; заг. жылься; незак.

Разм. Натужвацца, пнуцца з усіх сіл, робячы што‑н. Жыліцца на непасільнай рабоце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпі́цца, адап’юся, адап’ешся, адап’ецца; адап’ёмся, адап’яцеся; заг. адпіся; зак.

Разм. Паздаравець, набрацца сіл, ачуняць, часта п’ючы што‑н. Адпіцца малаком.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экзаге́нны, ‑ая, ‑ае.

У геалогіі — які адбываецца або ўтвараецца пад уздзеяннем вонкавых сіл на паверхні Зямлі. Экзагенныя працэсы. Экзагенныя глебы.

[Ад грэч. éxō і génos — род, нараджэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нежывы́, -а́я, -о́е.

1. Пазбаўлены адзнак жыцця, мёртвы.

2. Які не адносіцца да жывёльнага ці расліннага свету; неарганічны.

Нежывая прырода.

3. перан. Вялы, пазбаўлены жыццёвых сіл, энергіі.

Н. погляд.

4. перан. Цьмяны, бледны (пра святло, колер і пад.).

Нежывое святло.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

істо́та, -ы, ДМ -то́це, мн. -ы, -то́т, ж.

1. Жывы арганізм; чалавек або жывёліна.

Навокал не відаць ніводнай жывой істоты.

2. Сукупнасць пэўных уласцівасцей, якасцей, фізічных і душэўных сіл чалавека.

Непасрэднасць дзіцячай істоты.

Мары і летуценні захапілі ўсю яго істоту.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апусто́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.

1. што. Зрабіць пустым, спустошыць.

А. зямлю.

А. кішэні (жарт.).

2. перан., каго-што. Пазбавіць маральных сіл, духоўнага зместу.

А. душу чалавека.

|| незак. апусташа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. апусташэ́нне, -я, н. і апусто́шванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цэнтрыфу́га, -і, ДМ -фу́зе, мн. -і, -фу́г, ж.

1. Апарат для механічнага раздзелу сумесі на састаўныя часткі пад дзеяннем цэнтрабежных сіл.

2. Устаноўка для выпрабавання прыбораў і для трэніроўкі лётчыкаў і касманаўтаў.

|| прым. цэнтрыфуга́льны, -ая, -ае і цэнтрыфу́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

recreation [ˌrekriˈeɪʃn] n. рэкрэа́цыя, адпачы́нак; аднаўле́нне сіл; заба́ва;

recreation on the landscape адпачы́нак на прыро́дзе;

Gardening is a recreation. Работа ў садзе – адпачынак.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

надса́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Разм.

1. Празмернае напружанне сіл; натуга. [Пшэборскі] крыху збянтэжыўся і, тыкаючы пальцам перад сабою, гаварыў з надсадай, з прыціскам: — Так, так... вам, усім вам, — яшчэ да канца не дагаварваючы каму — «усім». Пестрак.

2. Пашкоджанне чаго‑н., хвароба ў выніку празмернага напружання сіл, натугі. Надсада ад падымання вялікага цяжару.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)