прасе́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -дзь; -джаны і прасядзе́ць, -яджу́, -ядзіш, -ядзіць; -ядзім, -едзіце́, -ядзя́ць; -ядзі; -е́джаны; зак.
1. Правесці які-н. час седзячы або прабыць дзе-н. (дзе можна сядзець).
П. у гасцях да поўначы.
2. што. Працерці або праціснуць доўгім сядзеннем (разм.).
П. штаны. П. крэсла.
|| незак. прасе́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прасе́джванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
упо́равень, прысл. і прыназ. з Т (разм.).
1. прыназ., з чым. На адной лініі, вышыні, глыбіні і пад.; на адным узроўні.
Вада ў. з краямі бочкі.
Самалёт ляціць у. з воблакамі.
2. прысл., з кім. Аднолькава, на роўных правах.
Адчуваць сябе ў. з іншымі.
3. прыназ., з кім-чым. Поруч, побач.
Сядзець у. з кім-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Бянёха ’нянька, якая балуе дзіця; дзіця, якое любіць сядзець на руках’ (Нас.). Рус. бенёха ’любімчык’. З яўр.-ням. benjochid. Вінэр, ЖСт., 1895, № 1, 59; Фасмер, 1, 150.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
schwédisch
a шве́дскі
◊ hínter ~en Gardínen sítzen* — сядзе́ць за кра́тамі [у турме́]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
быць зняволеным; сядзець, адседжваць (перан., разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
марко́ціцца, ‑кочуся, ‑коцішся, ‑коціцца; незак.
Сумаваць, тужыць; журыцца. Лабановіч даўно ўжо маркоціўся па Цельшыне і вельмі быў рад, калі скончыліся экзамены. Колас. [Іра:] — Вечарамі буду сядзець і чакаць цябе, маркоціцца і сумаваць адна. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вуго́лле, ‑я, н., зб.
Вуглі, вугалі (у 2 знач.). Кузня ў вёсцы маленькая, нават меха няма, каб раздзьмуць вуголле. Навуменка.
•••
Як на вуголлі (сядзець, быць і пад.) — пра чые‑н. вельмі неспакойныя, трывожныя паводзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цясні́цца
1. (тоўпіцца) sich drängen; sich zusámmendrängen;
2. (быць у цеснаце) sich éinengen; eng [gedrängt] sítzen* [stehen*] (сядзець, стаяць цесна)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
бачко́м прысл:
прабіра́цца бачко́м разм sich séitwärts [ängstlich] an etw. (D) vorbéidrücken, vorüberschleichen* (s) (туляючыся);
сядзе́ць бачко́м séitwärts [mit der Schúlter nach vorn] sítzen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
beneath2 [bɪˈni:θ] prep. fml пад, ніжэ́й;
sit beneath a tree сядзе́ць пад дрэ́вам;
He considers such jobs beneath him. Ён лічыць такую працу не вартай сябе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)