то́рба ж.
1. су́мка, сума́;
2. (символ нищеты) сума́;
◊ пусці́ць з ~бай — пусти́ть по́ миру;
даве́сці да ~бы — пусти́ть по́ миру;
дайсці́ да ~бы — пойти́ по́ миру;
хадзі́ць з ~бай — ходи́ть по́ миру;
но́сіцца як ду́рань з пі́санай ~бай — погов. но́сится как ду́рень с пи́саной то́рбой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
велічыня́, -і́; мн. велічы́ні і (з ліч. 2, 3, 4) велічыні́; -чы́нь, ж.
1. Памер, аб’ём, працягласць чаго-н.
Стол сярэдняй велічыні.
Змераць велічыню пакоя.
2. Колькасць чаго-н.; сума; лік.
В. зарплаты.
В. асігнаванняў.
3. Усё тое, што можна вымераць, злічыць (спец.).
Пастаянная в.
Бясконца малая в.
Роўныя велічыні.
4. перан., толькі адз. Пра чалавека, выдатнага ў якой-н. галіне дзейнасці.
Ён сусветная в. ў навуцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Mendici pera nunquam impletur
Торбу жабрака ніколі не напоўніш.
Суму нищего никогда не наполнишь.
бел. Дзіравы мяшок ніколі не напоўніш.
рус. Сумы нищего не наполнишь. Бездонную бочку водой не наполнишь. На портного прикладу не напасёшься.
фр. Remplir de l’eau le panier percé (Наполнять водой дырявую корзину).
англ. A beggar’s purse is always empty (Кошелёк нищего всегда пуст).
нем. Bettelsack ist bodenlos (Сума нищего без дна).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
выда́ткі, ‑аў; адз. выдатак, ‑тку, м.
Затраты на што‑н., расходы; расходная сума. Выдаткі вытворчасці. Непрадбачаныя грашовыя выдаткі. Прыбыткі і выдаткі бюджэту. □ З цягам часу раслі дзеці, а з імі раслі і выдаткі. Хведаровіч.
•••
Накладныя выдаткі — дадатковыя выдаткі на гаспадарча-арганізацыйныя патрэбы вытворчасці і на размеркаванне тавараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пералічэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. пералічаць — пералічыць (у 4 знач.).
2. Сума, пералічаная на чый‑н. рахунак.
3. Спіс якіх‑н. назваў, прымет і пад. Дзед Талаш і Мартын Рыль былі запісаны ў асобны спісак з пералічэннем прымет, па якіх можна пазнаць іх. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Beláuf
m -(e)s, Beläufe вы́нік, су́ма
im ~e von… — на су́му ў…
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
куш м
1. карт Satz m -es, Sätze;
2. разм (вялікая сума грошай) rúndes Sümmchen; Bátzen m -s, -;
ла́дны куш ein gehöriger Bátzen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
страхо́ўка ж
1. Versícherung f -, -en; Sícherstellung f -, -en (гарантыя);
2. (сума) Versícherungssumme f -, -n;
3. (у альпінізме) Sícherungsseil n -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
зна́тный
1. зна́тны;
зна́тные лю́ди страны́ зна́тныя лю́дзі краі́ны;
2. (хороший) прост. до́бры; (немалый) немалы́;
зна́тный моро́з до́бры маро́з;
зна́тная су́мма немала́я (до́брая) су́ма.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Ісці́зна ’справядлівая справа, справядлівы іск, сапраўдная прыналежнасць’ (Нас.). Ст.-бел. истизна ’наяўныя грошы, наогул наяўнасць чаго-н.’ (Гарб.), ’уласнасць’ (1547 г., Булыка, Лекс. запазыч., 78) запазычана са ст.-польск. iścizna ’капітал, наяўнасць, уласнасць; істотная праўда, рэчаіснасць’. З польскага таксама ўкр. исти́зна ’сапраўдная сума’ (Жэлях.). Слаўскі (1, 472) лічыць паўн.-слав. утварэннем з суф. ‑izna ад *jьstъ (гл. існы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)