Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
БУХА́РСКАЯ НАРО́ДНАЯ САВЕ́ЦКАЯ РЭСПУ́БЛІКА
(БНСР),
дзяржава ў Сярэдняй Азіі ў 1920—24. Утворана на тэр.Бухарскага эмірата ў выніку перамогі нар. паўстання (2.9.1920), падтрыманага Чырв. Арміяй. 14 вер. сфарміраваны вышэйшыя органы ўлады — Усебухарскі рэўком і Савет нар. назіраў (камісараў). 8 кастр. на 1-м Усебухарскім курултаі (з’ездзе) нар. прадстаўнікоў абвешчана БНСР. 4.3.1921 паміж РСФСР і БНСР падпісаны саюзны дагавор і эканам. пагадненне. Канстытуцыя БНСР 1921 заканадаўча замацавала пераход улады ў рукі Саветаў нар. дэпутатаў; яе адметная рыса — прызнанне права прыватнай уласнасці на зямлю і асн. прылады працы і сродкі вытв-сці. У 1920—23 на тэр. БНСР разгарнуўся антысав. рух (гл.Басмацтва), пад кантролем басмачоў знаходзілася значная частка тэр. рэспублікі. 19.9.1924 БНСР пераўтворана ў Бухарскую ССР, ліквідаваную 24.10.1924. Яе тэр. ўвайшла ў склад Узб. ССР, Туркм. ССР і Тадж. ССР.
2) дава́ць бе́глы агля́д чаго́; апі́сваць у агу́льных абры́сах што
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
feature
[ˈfi:tʃər]1.
n.
1) асаблі́васьць, характэ́рная ры́са, дэта́ль f.
2) гало́ўная ча́стка прагра́мы, асаблі́ва фільм
3) гало́ўны арты́кул у газэ́це або́ ча́сапісе
2.
v.t.
1) пака́зваць (на экра́не); прадстаўля́ць; апі́сваць
2) адво́дзіць асо́бнае ме́сца ў газэ́це
3.
v.i.
быць характэ́рнай ры́сай чаго́-н.
•
- features
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ГРАНА́ДАС, Гранадас-і-Кампінья (Granados y Campiña) Энрыке (27.7.1867, г. Лерыда, Іспанія — 24.3.1916), іспанскі кампазітар, піяніст, педагог. Вучыўся ў Ш.Берыо, Ф.Педрэля і Ж.Маснэ. Шмат канцэртаваў, вядомы як выканаўца твораў Ф.Шапэна і Э.Грыга. Выступаў з І.Альбенісам, Э.Ізаі, К.Сен-Сансам, Ж.Цібо і інш. У 1900 заснаваў у Барселоне Т-ва класічных канцэртаў (выступаў як дырыжор), у 1901 — Акадэмію музыкі (кіраўнік да 1916; пазней яго імя). Кампазітарская творчасць Гранадаса звязана з адраджэннем ісп.нар. музыкі, т.зв. Рэнасім’ента; асн.рыса яго твораў — спалучэнне нац. элемента з сучаснай тэхнікай пісьма. Сярод твораў: 7 опер, у т. л. «Марыя дэль Кармэн» (1898), «Гаескі» (1916); сімф. паэма «Боская камедыя» паводле Дантэ (1908) і інш.арк. творы; камерна-інстр. ансамблі; для фп. — 10 ісп. танцаў, «Арагонская рапсодыя», «Іспанскае капрычыо»; для голасу з фп. — танадыллі, песні, і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
хара́ктар
(гр. charakter = адрознівальная рыса, асаблівасць)
1) сукупнасць псіхічных асаблівасцей чалавека, якія выяўляюцца ў паводзінах (напр. мяккі х.);
2) цвёрдая воля, настойлівасць у дасягненні чаго-н. (напр. чалавек з характарам);
3) уласцівасць чаго-н., якая-н. якасць (напр. артыкул крытычнага характару);
4) мастацкі вобраз, які абагульняе тыповыя рысы пэўнай групы людзей (напр. намаляваць х.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ДЖОНС (Jones) Джэймс
(6.11.1921, г. Робінсан, штат Ілінойс, ЗША — 9 5.1977),
амерыканскі пісьменнік. Удзельнічаў у 2-й сусв. вайне, быў цяжка паранены. Вядомасць прынёс антымілітарысцкі раман «3 гэтага часу і навек» (1951). Аўтар раманаў «Тонкая чырвоная рыса» (1962), «Вясёлы месяц май» (1971), «Толькі пакліч» (1978) і інш., а таксама кніг нарысаў «В’етнамскі дзённік» (1974), мемуараў «Другая сусветная вайна» (1975), аповесцей, рэпартажаў, кінасцэнарыяў. Распрацоўваючы канкрэтна-гіст. тэмы 2-й сусв. вайны, «вял. дэпрэсіі» ў Амерыцы 1930-х г., разважаў над вечнымі праблемамі: чалавек і вайна, жыццё і смерць, любоў і нянавісць, свабода і абавязак. Значнае месца ў рэаліст. прозе займае элемент натуралізму, абумоўлены маст. задачамі.
Тв.:
Рус.пер. — Отныне и вовек. М., 1986.
Літ.:
Олдридж Дж. Джеймс Джонс: простодушный в Париже // Оддридж Дж. После потерянного поколения: Сб. ст.: Пер. с англ.М., 1981.
Е.А.Лявонава.
І.Джонс. Банкетная зала палаца Уайтхал у Лондане. 1619—22.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
недахо́п, ‑у, м.
1. Памылка, хіба; недасканаласць чаго‑н. Новы парторг праўдзіва і адкрыта расказвае пра недахопы .., пра тыя цяжкасці, якія перажывае будоўля.Дадзіёмаў.Паказваць на недахопы, вядома, лягчэй, чым выпраўляць іх.Шамякін.// Фізічная загана; вада. У Косці Грушэўскага быў адзін фізічны недахоп, які хутка і даў аб сабе знаць.. У апошнія дні вайны яго раніла ў лёгкае.Карпюк.// Адмоўная рыса ў каго‑н. Пры ўсіх сваіх недахопах Рыгор Карпавіч меў адну вельмі станоўчую рысу: ніколі не хлусіў самому сабе, заўсёды дашукваўся прычыны сваіх паводзін.Шыцік.
2. Адсутнасць неабходнай колькасці каго‑, чаго‑н.; патрэба ў кім‑, чым‑н. Недахоп вільгаці ў глебе. Недахоп часу. □ У адным з баёў на Заходнім фронце дывізія Старобінскага, з-за недахопу патронаў, вымушана была адступіць.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
strain
I[streɪn]1.
v.
1) наця́гваць; расьця́гваць
The weight strained the rope — Цяжа́р нацягну́ў вяро́ўку
to strain the tendon — расьцягну́ць сухажы́льле
2) мо́цна наця́гваць
The dog strained at his leash — Саба́ка мо́цна рва́ўся з павадка́
3) напру́жваць (во́чы, ву́шы, го́лас); намага́цца
4) псава́ць, шко́дзіць
The runner strained his heart — Бягу́н пашко́дзіў сабе́ сэ́рца
5) цадзі́ць; праціра́ць (празь сі́та)
2.
n.
1) наця́гненьне, расьця́гненьне n.
2) напру́жаньне n.; стрэс -у m.
3) informal ціск -у m., цяжа́р -у m.; гнёт -у m.
the strain of worry — цяжа́р кло́патаў
II[streɪn]
n.
1) пахо́джаньне n., ра́са f.; род -у m., паро́да f.
2) спа́дчынная ры́са
3) ры́са хара́ктару
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
