рух, -у, мн. -і, -аў, м.

1. У філасофіі — форма існавання матэрыі, бесперапынны працэс развіцця матэрыяльнага свету.

Няма матэрыі без руху і руху без матэрыі.

2. Перамяшчэнне каго-, чаго-н. у пэўным напрамку.

Вярчальны р.

Механізм прыйшоў у р.

Р. планет.

3. Змяненне становішча цела ці яго частак.

Р. рукі.

Танцавальныя рухі.

Ляжаць без руху.

4. перан. Унутраны штуршок, выкліканы якім-н. пачуццём, перажываннем.

Душэўныя рухі.

5. Язда, хада ў розных напрамках.

Р. транспарту.

Правілы дарожнага руху.

6. перан. Развіццё, напружанасць дзеяння.

Драматычны р. апавядання.

7. Актыўная дзейнасць многіх людзей, накіраваная на дасягненне агульнай сацыяльнай мэты.

Р. прыхільнікаў міру.

Нацыянальна-вызваленчы р.

8. Колькаснае ці якаснае змяненне; рост, развіццё.

Р. народанасельніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ВУЧО́НАЯ СТУПЕ́НЬ,

навуковая кваліфікацыя ў пэўнай галіне ведаў. Звычайна прысуджаецца пасля адпаведных этапаў навучання ў ВНУ або пасля завяршэння адукацыі ў даследчым, напр. аспіранцкім (гл. Аспірантура), падраздзяленні ВНУ або навук. ўстановы і абароны спец. навук. працы. Ва ун-тах Расіі адзіныя правілы прысуджэння вучонай ступені магістра і доктара дзейнічалі ў 1819—1917. У СССР, у т. л. на Беларусі, з 1937 былі ўстаноўлены ступені кандыдата і доктара навук.

т. 4, с. 297

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

disregard

[,dɪsrɪˈgɑ:rd]

1.

v.t.

1) не зважа́ць, не зварача́ць ува́гі, ігнарава́ць

disregarding the rules — не зважа́ючы на пра́вілы

2) грэ́баваць чым

2.

n.

1) няўва́га; занядба́ньне

2) непава́га f.

disregard for tradition — непава́га да трады́цыі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

акадэмі́зм

(фр. académisme)

1) чыста тэарэтычны кірунак у навуцы і адукацыі;

2) адрыў тэорыі ад практыкі ў навуцы і мастацтве;

3) напрамак у выяўленчым мастацтве 16 — 19 ст., які ўстанавіў традыцыйныя правілы выкарыстання класічных узораў і супрацьстаяў рэалістычнаму напрамку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

fast3 [fɑ:st] adj.

1. ху́ткі, шпа́ркі;

a fast train ху́ткі цягні́к;

2. : be fast спяша́цца (пра гадзіннік);

My watch is ten minutes fast. Мой гадзіннік спяшаецца на 10 хвілін.

3. трыва́лы, мо́цны;

fast colours/dyes трыва́лыя фа́рбы;

hard and fast rules цвёрдыя пра́вілы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

traffic1 [ˈtræfɪk] n.

1. рух; тра́нспарт;

heavy/light traffic вялі́кі/невялі́кі рух;

a line of traffic чарада́ машы́н;

traffic regulations пра́вілы даро́жнага ру́ху;

They were stuck in traffic. Яны заселі ў дарожнай пробцы.

2. га́ндаль (не законны);

traffic in drugs га́ндаль нарко́тыкамі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

bebachten

vt

1) назіра́ць (што-н., за кім-н., за чым-н.); сачы́ць

scharf ~ — пі́льна сачы́ць

2) выко́нваць (правілы, законы)

sine Pflchten ~ — выко́нваць свае́ абавя́зкі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

паво́дзіны, ‑дзін; адз. няма.

Спосаб жыцця; сукупнасць дзеянняў. Культурным паводзіны. Этычныя нормы паводзін. □ Кожны стараўся як найпаўней абмаляваць свае паводзіны з часу разлукі. Гартны. Прад вачыма [Кірылы] паўстаў схуднелы твар маці, якая стала негаваркой і абыякавай да яго паводзін. Кавалёў. // Манера трымаць сябе, рабіць што‑н.; характар учынкаў. Мадам Гамрэкелі сказала, што ў Сімонавых паводзінах адразу відаць несамавітасць ягонага роду. Самуйлёнак. Хлопцы прамаўчалі, цікуючы за паводзінамі брыгадзіра. Якімовіч. // Выкананне правіл ўнутранага распарадку. Правілы паводзін у школе. Адзнакі па паводзінах. // Рэакцыя арганізма на якое‑н. уздзеянне. Вывучаць паводзіны жывёл.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БАЛАНІ́Т

(ад грэч. balanos галоўка палавога члена + ...іт),

запаленне скуры галоўкі палавога члена. Звычайна спалучаецца з баланапастытам. Узнікае пры ўздзеянні мікробаў, інфекцыі (ганарэйнай, трыхаманаднай, сіфілітычнай і інш.), пры затрымцы мачы, сахарным дыябеце, мочакамянёвай хваробе, алергічных хваробах (экзэма, крапіўніца), калі не выконваюцца правілы гігіены. Выяўляецца свербам, болямі і рэзямі пры мочаспусканні, пачырваненнем, іншы раз балючымі язвамі з крывяніста-гнойнымі выдзяленнямі. Лячэнне: антыбактэрыяльная тэрапія (антыбіётыкі, сульфаніламіды і інш.), мясцовае — ванначкі з дэзінфіцыруючымі растворамі, прысыпкі.

т. 2, с. 238

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АДВО́Д у судаводстве, адхіленне суддзі (засядацеля) ад удзелу ў разглядзе пэўнай справы ў сувязі з яго асабістай зацікаўленасцю ў выніку справы або па інш. абставінах, якія выклікаюць сумненне ў непрадузятасці. Заканадаўства Рэспублікі Беларусь прадугледжвае таксама адвод пракурору, следчаму, асобе, якая вядзе дазнанне, сакратару суд. пасяджэння, эксперту, спецыялісту, перакладчыку, панятому, калі яны асабіста, прама ці ўскосна, зацікаўлены ў выніках справы. Правілы адводу садзейнічаюць усебаковаму, поўнаму і аб’ектыўнаму даследаванню акалічнасцяў справы і прыняццю правільнага рашэння.

І.І.Пацяружа.

т. 1, с. 100

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)