абхарашы́цца, ‑рашуся, ‑рошышся, ‑рошыцца; зак.
Агледзецца, прывесці сябе ў належны парадак. Якуш пазаціраў сляды, абхарашыўся сам і глыбей закапаўся ў сена. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недысцыплінава́ны, ‑ая, ‑ае.
Які парушае парадак, не захоўвае дысцыпліны. Курсантам.. [Ласкавец] быў недысцыплінавапым — атрымаў не адно спагнанне. Шамякін. // Уласцівы такому чалавеку. Недысцыплінаваныя паводзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прычалаве́чыцца ’прывесці сябе ў парадак: прыбрацца, умыцца, прычасацца’ (чэрв., Жыв. сл.). Да чалавек (гл.). Параўн. у адносінах семантыкі вы́людзець (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тоўк 1 ’толк, карысць, парадак, сэнс’ (Бяльк.). Гл. толк.
Тоўк 2, таўку́нь — пра тоўханне (мсцісл., Нар. лекс.). Гл. таўкці, таўчы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
porządek, ~ku
porząd|ek
м. парадак;
~ek dzienny — парадак дня;
po ~ku — па парадку;
wszystko w ~ku — усё ў парадку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
derange
[dɪˈreɪndʒ]
v.t.
1) разла́джваць, раскі́дваць (пля́ны), паруша́ць пара́дак
2) даво́дзіць да вар’я́цтва
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
discompose
[,dɪskəmˈpoʊz]
v.t.
1) непако́іць, турбава́ць, бянтэ́жыць
2) паруша́ць пара́дак, выбіва́ць з каляі́ны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
неўпарадкава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Не прыведзены ў парадак; пазбаўлены парадку. Неўпарадкаваныя цэны. Неўпарадкаваны чамадан. □ З буфеціка-шафкі выглядала неўпарадкаваная пасуда. Гартны.
2. Не забяспечаны ўсім неабходным; неўладкаваны. Неўпарадкаваны быт. Неўпарадкаванае жыццё.
3. Не прыведзены ў парадак для выгоднага жыцця. Неўпарадкаваны раён горада. □ Да.. [гарадка] не так даўно яшчэ і дабрацца было цяжка: чыгунка далёка, дарогі неўпарадкаваныя. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Напараджа́ць ’збіраць, рыхтаваць’ (Юрч.). Магчыма, да *параджиць, дзеяслова, які мог быць утвораны ад парадак, парадкаваць пад уплывам нараджаць ’адзяваць, упрыгожваць, рыхтаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
землекарыста́нне, ‑я, н.
Формы, умовы і парадак карыстання зямлёй, якая належыць дзяржаве, калгасам ці прыватным асобам. Новая сістэма землекарыстання. Землекарыстанне калгасаў. Сялянскае землекарыстанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)