ДЗЕВЯ́ТКАВІЧЫ,

мястэчка ў Слонімскім павеце ВКЛ, гл. ў арт. Новыя Дзевяткавічы.

т. 6, с. 100

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прадукты́ўны

(лац. productivus)

1) плённы, здольны ствараць нешта каштоўнае;

2) здольны ўтвараць новыя словы (напр. п. суфікс).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

паперабіра́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Разм. Перабрацца — пра ўсіх, многіх. [Ганна:] — З нашых папялішчаў усе ў новыя дамы паперабіраліся, адны мы засталіся. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павыраста́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.

1. Стаць высокімі, дарослымі (пра людзей).

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Узнікнуць — пра ўсё, многае.

Навакол павырасталі новыя дамы.

3. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Паўстаць перад вачамі — пра многіх, многае.

Як з зямлі павырасталі салдаты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераключы́ць, -ючу́, -ю́чыш, -ю́чыць; -ю́чаны; зак.

1. што. Змяніць (напрамак і сілу якой-н. энергіі, руху і пад.).

2. перан., каго-што. Надаць іншы напрамак чаму-н.; перавесці на новую работу, на новыя формы работ.

П. сваю ўвагу на іншы прадмет.

П. цэх на іншую вытворчасць.

|| незак. пераключа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. пераключэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рубе́ж, -бяжа́, мн. -бяжы́, -бяжо́ў, м.

1. Тое, што і граніца (у 1 знач.).

Вадзяны р.

Зорка ахоўваць рубяжы нашай Радзімы.

У яго жыцці намеціўся новы р. (перан.).

2. Паласа зямлі, зручная або абсталяваная для вядзення баявых дзеянняў.

Абаронны р.

Выйсці на новыя рубяжы (таксама перан.: прыступіць да вырашэння новых задач).

|| прым. рубе́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арме́ец, армейца, м.

Той, хто служыць у арміі; вайсковец. Вайна адгрымела. Салют Уславіў шляхі перамогі. І выпаў армейцу маршрут На новыя выйсці дарогі. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замо́жнасць, ‑і, ж.

Добрая матэрыяльная забяспечанасць; дастатак, багацце. Кінулася ў вочы.. заможнасць: у хаце новыя шпалеры, гардзіны на вокнах, дарожкі на падлозе, піяніна. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паратамі́я

(ад пара- + -тамія)

форма бясполага размнажэння некаторых чарвей шляхам развіцця рэгенератыўнай зоны, у якой утвараюцца новыя сегменты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэвалюцыяне́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Удзельнік рэвалюцыйнага руху, рэвалюцыі (у 1 знач.), прыхільнік рэвалюцыйных метадаў барацьбы, носьбіт рэвалюцыйных ідэй.

Прафесійны р. (які прысвяціў усяго сябе рэвалюцыйнай барацьбе).

2. Чалавек, які робіць пераварот, адкрывае новыя шляхі ў якой-н. галіне жыцця, навукі, вытворчасці.

Р. у паэзіі.

|| ж. рэвалюцыяне́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)