strangle

[ˈstræŋgəl]

v.t.

1) душы́ць (насьме́рць)

2) ці́снуць; душы́ць (напр. пра каўне́р)

3) душы́ць, прыглуша́ць (боль, пазяха́ньне)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

вы́лінялы, ‑ая, ‑ае.

1. Які страціў першапачатковы колер; пабляклы. Вылінялае плацце. Вылінялая майка.

2. Які скончыў ліняць (пра жывёл, птушак). // Аблезлы. Вылінялы каўнер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зарудзе́лы, ‑ая, ‑ае.

Які зарудзеў, зрабіўся рудым. Зарудзелы каўнер сарочкі. □ Бацька прыпаліў люльку, разы са тры чмыхнуў .., разглядаючы зарудзелыя ад табакі пальцы. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БА́РМЫ,

барма, шыйныя каралі або круглы каўнер на ўрачыстым убранні візант. імператараў 10—15 ст., рус. вял. князёў і цароў (14—пач. 18 ст.). Вырабляліся з золата, серабра, парчы і інш. тканіны, упрыгожваліся жэмчугам, самацветамі, выявамі святых. Надзяваліся на каранацыі і ўрачысты выхад. На Русі бармы ўпершыню згадваюцца ў духоўнай грамаце Івана Каліты, пад назвай «оплечья» вядомы з 1216.

т. 2, с. 310

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

утулі́ць, -улю́, -у́ліш, -у́ліць; -у́лены; зак., што.

1. у што. Схаваць або (пра галаву) уцягнуць, увабраць унутр чаго-н.

У. твар у каўнер.

У. галаву ў плечы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыціснуць (вушы) да галавы (пра каня і пад.).

Конь утуліў вушы.

|| незак. уту́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Расхры́даны (разхры́даны) ’з незашпіленым каўнерам; з незакрытай шыяй і грудзямі’ (Растарг.), сюды ж разхры́дацца ’не зашпіліць сукенку, каўнер; быць з незакрытай шыяй і грудзямі’, разхры́да ’неахайны, з незашпіленым каўнерам’ (там жа). Гл. хрыда.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бабро́вы бобро́вый;

б. каўне́р — бобро́вый воротни́к;

б. струме́ньфарм. бобро́вая струя́;

~выя го́ныуст. бобро́вые го́ны

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́страчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.

Прастрачыць што‑н. у розных месцах, пакрыць строчкаю ўсю паверхню чаго‑н. Выстрачыць каўнер. // Вышыць строчкай які‑н. узор.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

велікава́ты, ‑ая, ‑ае.

Крыху большы, чым патрэбна. Велікаваты каўнер. Велікаватая шапка. // Даволі вялікі. Я ўвайшоў у велікаваты пакой з крыху гарбатаю падлогаю пасярэдзіне. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шы́варат, ‑а, М ‑раце, м.

Разм. Каўнер. Максім засмяяўся сухім смехам ды ўзяў старасту за шыварат... Каваль.

•••

Шыварат-навыварат — не так, як трэба; наадварот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)