халэ́мус, нескл., м.; у знач. вык.
Разм. Гібель, канец, смерць. Не праціўся лепш Ахрэму: Дасць па карку і — халэмус! Строгі, хай яго багі! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гамо́н ’Канец! Прапала!’ (Касп.). Параўн. рус. дыял. смал. гамо́н ’канец, смерць’. Няяснае слова. Магчыма, зыходнае *гомо́н. Параўн. у Даля (паўн. і ўсх.) гомо́н ’спакой, цішыня’ (якое ён сам звязвае з (у)гомонить).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аме́га
(гр. о mega)
апошняя літара грэчаскага алфавіта;
альфа і а. — пачатак і канец, аснова ўсяго.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
бал баль, род. ба́лю м.;
бал-маскара́д баль-маскара́д;
◊
кончен бал і кане́ц, вось і ўсё, ско́нчан баль.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Канча́так ’канец, заканчэнне’ (Гарэц.), канчатка ’тс’ (Яруш.). Беларускае. Суф. ‑ат‑ак (‑ат‑ка) як у занятак (гл.). Параўн. канчаткі ’кавалак палатна з канцамі асновы, якім карыстаюцца пры датыканні красён’ (астр., Сл. паўн.-зах.). Да канец (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ке́пнуць ’памерці, зайсціся’ (Жд. 2). Гл. капец ’канец, смерць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
напасле́дак, прысл.
Пад канец, завяршаючы што‑н. Сказаць напаследак. Зрабіць напаследак. □ Вальс гарманіст пакінуў напаследак. Васілевіч. Журавінка чакаў, што ж скажа начальнік напаследак, усё агледзеўшы. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахвата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Тое, што і пахапаць. Ведаеце, доктар, я летась, якраз у гэты час, пад канец лета, ох пахватаў судакоў. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
kwita
нескл. разм. канец!; баста!;
kwita z naszych bankietów! — канец нашым банкетам!;
milczeć i kwita! — маўчаць і баста!
jesteśmy kwita — мы ў разліку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
більбаке́
(фр. bilboquet)
гульня прывязаным да палачкі шарыкам, які падкідаецца і ловіцца на канец палачкі або ў сподачак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)