1.Канат або стальны трос, пры дапамозе якога адно судна можа цягнуць за сабой другое або машына машыну. Адзін за адным ішлі кацеры, цягнучы на буксірах гружаныя баржы.Лупсякоў.
2. Судна, прызначанае для перацягвання несамаходных суднаў, плытоў. Запляскалі лопасці буксіра, выпрастаўся, напяўся трос, і пантон стаў паволі адыходзіць ад берага.Мележ.Маленькі буксір падцягнуў карабель да прычала.Шамякін.
•••
Браць на буксіргл. браць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адця́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Рмн. ‑жак; ж.
1. Рух, пры якім халодная зброя, бізун і пад. пры ўдары адцягваецца крыху назад. Удар з адцяжкай.
2.Разм. Наўмыснае адцягванне выканання чаго‑н., перанясенне чаго‑н. на пазнейшы час. Адцяжка водпуску.
3.Спец. Снасць (трос, канат і пад.), якой умацоўваюць што‑н., адцягваючы яе ўбок. Садоўнікі ўзварушвалі .. зямлю каля тоўстых дрэў, папраўлялі на ствалах драцяныя адцяжкі.Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыча́лммарск
1. (дзеянне) Vertäuen n -s, Féstmachen n -s;
2. (канат) Tau n -(e)s, -e, Seil n -(e)s, -e;
3. (месца) Ánlegestelle f -, -n; Ánkerplatz m -es, -plätze
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
rope1[rəʊp]n.
1.кана́т, вяро́ўка
2. ні́тка, вя́зка;
a rope of onions вя́зка цыбу́лі;
a rope of pe arls ні́тка жэ́мчугу
♦
give smb. enough rope даць каму́-н. свабо́ду дзе́янняў;
a rope of sand падма́нлівая трыва́ласць;
know the ropesinfml ве́даць усе́ хады́ і вы́хады
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
калаўро́т, ‑а, М ‑роце, м.
1. Прыстасаванне для ручнога прадзення кудзелі, якое прыводзіцца ў рух панажом. У левым куце на лаве стаіць прасніца з кудзеляй, пры ёй на падлозе — калаўрот.Козел.Ля кудзелі працуе дзяўчына — Манатонна гудзіць калаўрот.Лявонны.
2. Прыстасаванне для падымання грузаў: вал з ручкай, на які намотваецца канат, ланцуг. Трэба доўга размотваць на калаўроце ланцуг, пакуль акутае жалезам вядро дакранецца да халоднай як лёд вады.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напя́цьсов.
1. напря́чь, нату́жить;
н. му́скулы — напря́чь (нату́жить) му́скулы;
2.разг. (надеть) натяну́ть, напя́лить;
н. ко́фту — натяну́ть (напя́лить) ко́фту;
3. (канат и т.п.) натяну́ть;
н. вяро́ўку — натяну́ть верёвку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
hol, ~u
Iм.
1. буксір (канат);
2. буксіроўка;
wziąć kogo na hol — узяць каго на буксір
IIм.
хол; вестыбюль
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
прыча́л, ‑а і ‑у, м.
1.‑у. Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. прычаліць.
2.‑а. Частка прыстані, забяспечаная неабходнымі прыстасаваннямі для прычальвання суднаў. Хлопцы хадзілі па набярэжнай, пазіралі на мора, дзе было поўна катэраў, барж, яхтаў, а ля прычалаў пагойдваліся велізарныя караблі.Хомчанка.// Слуп, кол каля прыстані, да якога прымацоўваюць лодку, судна і пад. Увішныя шафёры.. кінуліся дапамагаць Сілівону адвязваць канцы вяровак, якімі была прывязана пасудзіна да прычала.. Паром плаўна падаўся ад берага.Лынькоў.
3.‑а. Вяроўка або канат, якімі прычальваюць судны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смало́вы, ‑ая, ‑ае.
1. У якім многа смалы; які змяшчае ў сабе смалу, смалісты. Смаловыя бярвенні. □ Яшчэ з далёкае пары Мне пах знаёмы на дрывотні Смаловых трэсак і кары.Бялевіч.Пахне бярвеннем, смаловымі дошкамі.Скрыган.// Які ўтвараецца пры гарэнні смалы. Тонкі маладзік, нібы калыска, Гайдаецца да рання над сялом, І патыхае недзе блізка-блізка Смаловым дымам, домам і цяплом.Грахоўскі.
2. Які мае адносіны да смалы, уласцівы смале. Паветра было чыстае, свежае, напоенае смаловым водарам.Чарнышэвіч.
3. Апрацаваны смалой, прасмолены. Смаловы канат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ка́балка ’вяроўка’ (КСТ, у слоўніку адсутнічае, вузкі цяслярскі тэрмін). Укр.дыял.кабалка, кабелка ’тонкая прасмоленая вяровачка, якая ўжываецца пры пакрыцці дахаў чаротам’, рус.ка(о)белки ’надвязкі на паплаўкі і грузіла невада’, каболка ’пяньковая ніць для віцця вяровак (марскі тэрмін)’. Фанетыка ўкр. і рус. слоў не супярэчыць этымалогіі Мёлена (гл. Фасмер, 2, 151), які сцвярджае, што рус.каболка ’кабельная ніць’ паходзіць ад гал.kabelgaren ’тс’, як рус.шкимушка ’канат у двайную ніць’ < гал.schiemansgaren. Вандроўны тэрмін; тураў.кабалка, як паказвае значэнне, з украінскай мовы, аднак шлях пранікнення няясны, паколькі яно зафіксавана толькі на поўдні Украіны.