кіч
(ням. Kitsch = халтура)
безгустоўны фільм або літаратурны твор, разлічаны на знешні эфект.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Мамзэль ’маленькі гаршчок ёмістасцю ў 1 кг’, мамзэлік ’гаршчочак на 2 фунта жыта і меншы’ (Вяр.—Крыв., Сл. Брэс.). Няясна. Можна, аднак, дапусціць семантычны перанос паводле падабенства (знешні выгляд, фігура) з рус. мамзель ’гувернантка’, якое з ням. Mamséll ’гувернантка-францужанка’ < франц. mademoiselle ’паненка’ (складаецца з ma ’мая’ і demoiselle < лац. domonicella — памяншальнае да domina ’пані дому’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аўтса́йд
(англ. outside = знешні бок)
крайні гулец лініі нападзення ў футбольнай і хакейнай камандзе.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
экзатэры́чны
(гр. eksoterikos = знешні)
агульнадаступны, прызначаны для неазнаёмленых з містычным, рэлігійным вучэннем (проціл. эзатэрычны).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
апусці́цца, -ушчу́ся, -у́сцішся, -у́сціцца; зак.
1. Перамясціцца ў больш нізкае становішча; знізіцца.
Бусел апусціўся на луг.
2. на што і без дап. Наблізіўшыся да паверхні зямлі, ахінуць, ахутаць што-н.
Вячэрні змрок апусціўся на горад.
3. без дап. Спусціўшыся, перагарадзіць доступ куды-н.
Заслона апусцілася.
Шлагбаум апусціўся.
4. перан. Перастаць клапаціцца пра свой знешні выгляд, дрэнна паводзіць сябе ў маральных адносінах.
Апусціўся чалавек.
|| незак. апуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. апушчэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Decipit frons prima multos
Знешні выгляд падманвае многіх.
Внешний вид обманывает многих.
бел. Па вачах ‒ сірата, а па кіпцюрах ‒ разбойнік. Рукі белыя, а сумленне чорнае. Вялікі дуб, да дуплаваты. Не кожны вясёлы, хто спявае.
рус. Наружность обманчива. Лицом детина, да разумом скотина. В людях ‒ Илья, дома ‒ свинья. По бороде Авраам, а на деле хам. Шуба овечья, да душа человечья. Личиком гладок, а делами гадок. Снаружи мил, в серёдке гнил.
фр. L’apparence est trompeuse (Внешность обманчива).
англ. Appearances are deceptive (Внешность обманчива).
нем. Vor den Leuten Ilja, zu Hause ‒ ein Schwein (Среди людей ‒ Илья, дома ‒ свинья).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
БАНГІ́
(Bangui),
горад, сталіца Цэнтральнаафрыканскай Рэспублікі (ЦАР). Вылучаны ў асобную адм. адзінку, прыраўнаваную да прэфектуры. Засн. ў 1889. 597 тыс. ж. (1988). Порт на р. Убангі (прыток Конга). Вузел аўтадарог. Міжнар. аэрапорт. Эканам. і культ. цэнтр краіны. Праз порт Бангі праходзіць увесь знешні гандаль ЦАР і часткова дзяржавы Чад. Тэкст. камбінат; харчасмакавая прам-сць. Шліфоўка алмазаў. Зборка радыёпрыёмнікаў. Абутковая і швейная ф-кі. Ун-т.
т. 2, с. 273
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
марафе́т
(тур. marifet = майстэрства, спрыт)
лоск, бляск;
наводзіць м. — прыводзіць у парадак свой знешні выгляд, прыбіраць кватэру, горад і г.д.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
во́нкавы, ‑ая, ‑ае.
1. Знешні, знадворны. Вонкавы выгляд. Вонкавая паверхня. □ [Васіля і Галю] радніла не толькі вонкавае падабенства, але і характары. Няхай. Аглядчыкі пойдуць паўз вагоны; яны будуць аглядаць вонкавыя часткі, а ён.. павінен старанна агледзець тое, што схавана ад вока. Васілёнак.
2. перан. Паказны, напускны; не глыбокі, павярхоўны. Пафас гэтых.. вершаў вонкавы, імітацыйны, у ім няма глыбіні. Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экстэрарэцэ́пцыя
(ад лац. exter = знешні + рэцэпцыя)
успрыманне цэнтральнай нервовай сістэмай імпульсаў, якія перадаюцца ад знешняга асяроддзя пры дапамозе экстэрарэцэптараў (параўн. інтэрарэцэпцыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)