Разло́жысты ’развесісты, раскідзісты (пра дрэва, крону, галіны)’, ’шырокі, адкрыты’, ’які далёка чуецца’ (ТСБМ), ’разгалісты’ (Сл. ПЗБ), ’галінасты’ (Сцяшк. Сл.), ’развесісты’ (Гарэц., Др.-Падб.), рус.дыял.разло́жистый ’які разыходзіцца ў бакі’. Ад раз- і лажыць. Сюды ж разло́г ’абшар, адкрытая прастора’ (ТСБМ), ’прастор, пагоркі, нізіны’ (Сцяшк., Др.-Падб.), разло́г ’рыхлая глеба’ (Касп.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
высачыня́, ‑і, ж.
Разм. Тое, што і вышыня (у 1, 2, 4 і 6 знач.). Там, далёка ў высачыні, паслалася мяккая, цёмна-сіняя навісь неба.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вірлі́ць, ‑ліць; незак.
Разм. Тое, што і віраваць (вірыць). Далёка ўнізе вірліла, пенілася рака.Лынькоў.Але жыццё Вірліць пайшло іначай І старадаўшчыну Забрала ў палон.Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фаршта́т, ‑а, М ‑таце, м.
Уст. Пасяленне, якое знаходзіцца па-за межамі горада або крэпасці; прадмесце. Склад стаяў на Бярэзінскім фарштаце, далёка ад людскіх вачэй.Грахоўскі.
[Ням. Vorstadt.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
away2[əˈweɪ]adv.
1. на адле́гласці ад;
far awayдалёка
2.абазначае аддаленне;
run away уцяка́ць
♦
(do) away withlit. пако́нчыць з (чым-н./кім-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
abroad
[əˈbrɔd]1.
adv.
1) за мяжо́ю; за мяжу́
to go abroad for the summer — пае́хаць на ле́та за мяжу́
2) далёка, шыро́ка, ва ўсе́ бакі́, у ро́зныя бакі́
The news spread abroad — ве́стка разыйшла́ся далёка
2.
n.
заме́жжа n.
•
- be all abroad
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
бурало́м, ‑у, м.
1. Лес, дрэвы, паломаныя бурай. [Віця:] — Учора ведаеш якая навальніца шуганула. Франтальная. За Студзёнкай на тры кіламетры лес палажыла. Максім Рыгоравіч кажа — тысячы дзве кубаметраў буралому.Шамякін.
2. Вялікай сілы вецер; бура, якая ідзе па лесе і ломіць дрэвы. У лесе далёка-далёка шуміць нешта — ідзе буралом.Каваль.Дрэвы вывернуты з карэннем або перабітыя напалам, як быццам тут прайшоў страшэнны буралом.Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́лкі, ‑ая, ‑ае.
1. Гучны, далёка чутны. Гулкія грымоты. □ Уласныя крокі палохалі Леаніда — яны здаваліся яму занадта гулкімі.Шахавец.Гулкі фабрычны Гудок пранясецца, Сілай крынічнай Работа пальецца.А. Александровіч.
2. Здольны ўзмацняць гул; з моцным рэзанансам. Гучны адзінокі стрэл пачуўся воддаль, рэха пранесла яго далёка, і ён паўтарыўся недзе ў гулкай цясніне гор.Самуйлёнак.А музыкі ў гулкай зале Ладзяць скрыпкі і цымбалы.Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нясме́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які не вызначаецца смеласцю; сарамлівы. Прыехаў я ў Мінск як самы сапраўдны правінцыял: нясмелы, непаваротлівы, сарамяжы.Скрыган.Каля Дубравінай Косця заўсёды станавіўся нясмелы і негаваркі.Карпюк.// Які выражае адсутнасць смеласці. На нясмелы стук у дзверы Стафан падышоў і спытаў: — Хто там?Колас.
2.перан. Які слаба праяўляецца. Недзе далёка-далёка грымеў першы нясмелы гром.Асіпенка.Прарваліся аднекуль нясмелыя промні сонца.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзе́я, ‑і, ж.
Здарэнне, выпадак. Падзеі апошніх дзён адышлі дзесь далёка-далёка, як бы іх і не было.Колас.У Міколкавым раннім дзяцінстве было многа падзей, але ці дужа іх ўспомніш усе.Лынькоў.// Тое, што парушае звычайны парадак, нармальную плынь жыцця. Заняткі прайшлі без асаблівых падзей.Гамолка.// Важная, выдатная з’ява, вялікае здарэнне. Гістарычная падзея. Міжнародным падзеі. □ Над Свіслаччу домік Стаў сведкам Вялікіх у свеце падзей.Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)