сумёт, ‑а, М ‑мёце, м.
Намеценая ветрам гурба снегу. Ужо больш месяца ляжыць снег, намяло высокія сумёты на вуліцы, на гародах. Шамякін. Адна дэталь, і чытач ужо бачыць снежныя сумёты, чуе, як рыпіць снег. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
філія́л, ‑а, м.
Аддзяленне буйнога прадпрыемства, якой‑н. установы ці арганізацыі. Філіял музея. Філіял Акадэміі навук. □ Зімою амаль усе маладыя рабочыя вучыліся ў філіяле будаўнічай школы, набывалі спецыяльнасці муляраў і тынкоўшчыкаў, сантэхмантажнікаў і арматуршчыкаў. Грахоўскі.
[Ад лац. filialis — сыноўні.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Уст. Мера дроў, роўная 2 м³. Я ўпаў за шурку дроў, якая была складзена каля самых дзвярэй. Шамякін. Пры самай дарозе стаяла некалькі шурак дроў. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мі́са, ‑ы, ж.
Вялікая міска. У хаце на стале было ўжо ўсё гатова для добрай вячэры: стаяла яечня, квашаныя памідоры і ладная міса крупніку. Сабаленка. Кандраціха паставіла пасярод стала вялікую гліняную місу з кіслым малаком. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намо́кнуць, ‑мокну, ‑мокнеш, ‑мокне; пр. намок, ‑ла; зак.
Стаць мокрым. На рабіне скачуць Шустрыя сініцы, Пад дажджом намоклі Клёны і дубы. Грахоўскі. // Стаць мокрым наскрозь, прамокнуць. Ватоўка мая адразу намокла ад крыві, і я ўпаў. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здружы́ць, здружу, здружыш, здружыць; зак., каго.
Звязаць дружбай, зрабіць сябрамі. Галоўнае ж — аперацыя яшчэ больш здружыла калектыў, а Людвіку стала сапраўдным баявым экзаменам. Кулакоўскі. Палатна і рамантычны быт, праца ў адным катлаване здружылі ўсіх.. навасёлаў. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
санцапёк, ‑у, м.
Месца, дзе моцна прыпякае сонца. На санцапёку даспяваюць вішні І на шчацэ густога соку след. Грахоўскі. Заўважыла [Лёля] на грудочку за дарогай, на самым санцапёку, кусты рамонку, якія ўжо расцвілі, і вельмі здзівілася. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спалатне́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які стаў бледным, падобным на палатно (ад спалоху і пад.). Спалатнелыя твары здаваліся шэрымі, а вочы глядзелі долу. Грахоўскі. Я стаю спалатнелы, пазіраю на хворага і не ведаю, што мне рабіць. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спалатне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Стаць бледным, падобным на палатно (ад спалоху і пад.). Немец спалатнеў і пачаў паднімаць рукі ўгору. Грахоўскі. Твар.. [Надзі] зусім спалатнеў, пальцы сутаргава скамечылі хустку, што была накінута на плечы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ушыркі́, прысл.
На шырокую адлегласць; у шырыню. А за балотамі, якія цягнуліся ўшыркі вярсты тры, пачыналіся непраходныя лясы князя Радзівіла. Чарот. Ад жылога гарадка вытворчую базу аддзяляе векавы бор, што працягнуўся на пяць кіламетраў ўшыркі. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)