спачы́н м., спачы́нак м. Rhe f -, Erhlung f -, Entspnnung f -; Rast f - (прывал); Mßestunden pl (вольны час);

ве́чны спачы́н die wige Rhe

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адво́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Нічым не абмежаваны, вольны, што выконваецца паводле ўласнага жадання. Акружнасць адвольнага радыуса.

2. Які праводзіцца самавольна, паводле свайго ўласнага меркавання, капрызу. Адвольнае распараджэнне.

3. Непераканаўчы, бяздоказны, які не выклікаецца неабходнасцю, беспадстаўны. Адвольнае тлумачэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

at large

а) на во́лі, во́льны (пра злачы́нца)

б) шыро́ка, падрабя́зна

в) уво́гуле; у цэ́лым

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

бесцэнзу́рны, ‑ая, ‑ае.

Які не праходзіць цэнзуры. Жыццё і задачы рэвалюцыйнай барацьбы патрабавала больш дзейсных і эфектыўных сродкаў агітацыі, якія, мінаючы рагаткі царскай цэнзуры, даносілі б праўдзівае слова народных масам. Патрэбен быў вольны бесцэнзурны беларускі друк. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Паслабаджа́ць ’аслабляць нацягнутае або туга завязанае, адпускаць’ (Юрч., Бяльк.), паслабадніць ’параскашнець, зрабіцца прастарней’, ’вызваліцца, мець вольны час’, ’адчуць сябе лепш’ (Юрч., Сл. ПЗБ). УтворанД ад слабода < свабода (гл.) і слабодны і прэфіксе па‑ са значэннем пашырэння дзейнасці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хо́бі, нескл., н.

Разм. Якое‑н. захапленне, любімы занятак у вольны час. Можа гэта яго [Сівалоба] хобі. Ёсць жа ў яго, Антанюка, сваё хобі — паляванне. Шамякін. Па тым заняпадзе, які пануе тут [у садзе], можна меркаваць, што садоўніцтва — не маё хобі. Васілёнак.

[Англ. hobby.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

досу́г м.

1. во́льны час, мн. во́льныя часі́ны;

на досу́ге во́льным ча́сам, во́льнай часі́най;

2. (развлечение) уст. заба́ва, -вы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пай, паю, м.

Доля, якая ўносіцца ў капітал якога‑н. таварыства кожным яго ўдзельнікам. Уступны пай. Кааператыўны пай. □ У брацтвы ўваходзілі цэхавыя майстры, гараджане, купцы і розны просты люд (доступ сюды быў вольны, трэба было толькі ўнесці пэўны грашовы пай). Шакун.

[Тур. pay — частка, жэрабя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упа́рціцца, ‑рчуся, ‑рцішся, ‑рціцца; незак.

Праяўляць упартасць, быць упартым. [Ганька] таксама тупацела нагамі, калі Джэк упарціўся і не хацеў больш танцаваць з Джэмай. Васілевіч. Цяпер не толькі моладзь, але і старыя бавяць свой вольны час у палацы культуры. Адна Зося ўпарцілася. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лацу́й ’гультай’ (люб., Сл. паўн.-зах.). Няясна. Магчыма, ад лацны, якое са ст.-польск. łacnyвольны, не заняты’. Пры гэтым ‑н∼ выпадае. Параўн. драг. міцны ’моцны’ > моцук’велікоднае яйка з моцнай шкарлупінай’. Аб экспрэсіўным суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 134.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)