падка́тчык, ‑а, м.

Рабочы, які заняты на падкатцы чаго‑н. Бацька служыць пуцявым абходчыкам, а сам .. [Тамаш] працуе падкатчыкам на лесапільні. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прысва́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Разм. Пасватаць. Дык як толькі яму споўнілася васемнаццаць, бацька і прысватаў яго да Матруны. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прара́б, ‑а, м.

Выканаўца работ; непасрэдны кіраўнік работ. Бацька працаваў прарабам па лесасплаву і лесанарыхтоўках і навучыў мяне любіць прыроду. Агняцвет.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загу́тарыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

Захапіўшыся гутаркай, забыцца на час. Хвілін праз колькі бацька схамянуўся. — Загутарыліся, а хутка госці прыйдуць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слепава́ты, ‑ая, ‑ае.

Са слабым зрокам. Аднаго разу хлопцаў паклікаў бацька Мартысёнкавай Баркі, .. слепаваты Захар. Асіпенка. Углядаецца [Міхайла] ўдаль слепаватымі вачыма. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бацькі́1 ’parentes’ (Нас., Касп., Шат., Сцяшк. МГ, Бяльк., БРС, Гарэц.), укр. батьки́ ’тс’ (да геаграфіі ўкр. слова гл. Бурачок, Назви, 24–25, карта). У рус. мове няма (параўн. толькі батьки́ ’бацькі’ з гаворак у Літве). Ужыванне мн. ліку ад ба́цька (гл.) з новай семантыкай (’бацька і маці’). Такое словаўжыванне вядома і ў іншых і.-е. мовах (параўн. Гуер, LF, 42, 421–433, Přispěvky, 63–74). Крымскі (Тюрки, II, 208–209) вылучыў неверагодную ідэю растлумачыць значэнне слова бацькі калькіраваннем з араб. мовы (праз цюрк. пасрэдніцтва). Крытыку гл. Бялецкі, Принципы, 214–219.

Бацькі2 ’расліна спарыння, Claviceps purpurea L.’ (цэнтр.-палес.; Выгонная, Лекс. Палесся). Выгонная, там жа, мяркуе, што гэта назва, як і іншыя назвы раслін, herba sacra, дзе выкарыстоўваюцца тэрміны роднасці, абумоўлена яе папераджаючай зло функцыяй.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ДАПАЎНЕ́ННЕ,

даданы член сказа, які абазначае аб’ект і паясняе выказнік ці іншы член сказа. Падзяляюцца на прамыя [форма выражэння — вінавальны і родны (пры адмоўі і частковым ахопе прадмета дзеяння) склоны без прыназоўніка] і ўскосныя (інш. формы з прыназоўнікам і без яго). Напр.: «Паабедалі з бядою, спаражнілі місы. Абцёр бацька вус рукою, твар і лоб свой лысы» (Я.Колас) і «Пасварыліся за мех, а ў мяху смех».

т. 6, с. 50

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

паразбіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Разбіць усё, многае. Маці адразу ў слёзы, а бацька нават паразбіваў місы ад злосці. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разжа́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад разжаліць.

2. у знач. прым. Які паддаўся жалю, чуллівасці; расчулены. Разжалены бацька пашкадаваў сына.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

scold

[skoʊld]

1.

v.t.

1) прабіра́ць, ла́яць; свары́цца, крыча́ць

His father scolded him — Ба́цька насвары́ўся на яго́

2) рабі́ць вымо́ву

2.

n.

сварлі́вая асо́ба

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)