беспрыту́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Бяздомнае дзіця, падлетак, у якіх няма бацькоў і якія жывуць без выхавання, догляду.

|| ж. беспрыту́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бяспо́лы, -ая, -ае.

Які не мае адзнак полу.

Бясполая істота.

Бясполае размнажэнне — форма размнажэння, пры якой арганізм узнаўляе сябе самастойна, без усялякага ўдзелу іншай асобіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бяссло́ўны, -ая, -ае.

1. Выказаны без слоў.

Б. дакор.

2. Маўклівы, які лічыць за лепшае не выказваць сваіх думак.

Б. выканаўца.

|| наз. бяссло́ўнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ве́чнасць, -і, ж.

Працяг часу без пачатку і канца; вельмі доўгі час.

Не бачыліся цэлую в. (вельмі працяглы час; разм.). Кануць у в. (бясследна знікнуць).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вешчава́ць, вяшчу́ю, вяшчу́еш, вяшчу́е; вяшчу́й; незак., што і без дап.

1. Гаварыць, абвяшчаць (высок.).

В. аб надыходзе важнай падзеі.

2. Прадказваць, прадракаць.

В. цёплую вясну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

плеана́зм, -у, м. (спец.).

Моўны зварот, у якім без патрэбы паўтараюцца аднолькавыя ці блізкія па значэнні словы (напр., свая ўласная сям’я).

|| прым. плеанасты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прагу́л, -у, мн. -ы, -аў, м.

Няяўка на работу, на заняткі без уважлівых прычын.

Вымушаны п. (не па сваёй віне).

|| прым. прагу́льны, -ая, -ае (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пана́дзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак., з інф. і без дап.

Набыць звычку рабіць што-н. непажаданае.

Зайцы панадзіліся ў сад.

Конь панадзіўся хадзіць у авёс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папакасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць і папако́шваць, -аю, -аеш, -ае; зак., што і без дап. (разм.).

Пакасіць доўга, неаднаразова.

За апошнія гады папакасіў (папакошваў) розных траў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патынкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак., што.

1. Атынкаваць усё, многае.

П. усе сцены.

2. і без дап. Тынкаваць некаторы час.

П. з гадзіну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)