Адвака́т (БРС, Шат., Нас.). Новае запазычанне з рускай мовы, дзе з ням. Advokat (XVII ст.). Ням. Advokat паходзіць ад лац. advocatus (< advocare ’клікаць на дапамогу’), Шанскі, 1, А, 46.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Велеры́б ’кіт’ (Нас.). Запазычанне з польск. wieloryb ’тс’ (да польск. слова гл. Брукнер, 616). У помніках бел. мовы велерибъ, велиорибъ, велорибъ вядома з XVII ст. (гл. Булыка, Запазыч., 59).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Выбэ́ндюваты ’капрызіць, перабіраць’ (брэсц., Нар. лекс.). Няясна, незвычайны фанетычны воблік слова прымушае бачыць у ім запазычанне хутчэй за ўсё з польскай мовы (ці не наватвор ад польск. będzie ’будзе’?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Вярве́чка, вэрвэ́чка ’частка абутку’ (Бес.). Да вяро́вачка (гл.). Пад уплывам польскай мовы відазмяніўся суфікс, націск слова на перадапошнім складзе, а ў сувязі з гэтым адбылося скарачэнне групы ‑ров‑ > ‑рв‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вёрстка ’размеркаванне друкарскага набору паводле старонак’; ’набор, а таксама адбітак набору’ (КТС, БРС). Укр. верстка, рус. вёрстка. Запазычана з рус. мовы, дзе ўзнікла на падставе дзеяслова верстать. Гл. вярста́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Галаваця́п (БРС). Як і ўкр. головотя́п, запазычанне з рус. мовы. У рус. мове. гэта слова зафіксавана з 1869 г. (аўтарам яго з’яўляецца Салтыкоў–Шчадрын). Гл. Шанскі, 1, Г, 119.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гарантава́ць (БРС). Укр. гарантува́ти, рус. гаранти́ровать. Запазычанне з франц. мовы (garantir) або ням. garantieren < франц.). Параўн. гара́нтыя. Слаўскі, 1, 383; Фасмер, 1, 392; Шанскі, 1, Г, 27; Рудніцкі, 802.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гаспада́рка ’гаспадарка’ (БРС, Касп., Шат., Бяльк., Сл. паўн.-зах.). У гэтым значэнні слова запазычана з польск. мовы (параўн. польск. gospodarka ’тс’). Таксама з польск. gospodarczy ўзята бел. гаспада́рчы ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гном ’гном’ (БРС). Рус. гном, укр. гном. Крыніцай запазычання з’яўляецца ням. Gnom ’дух зямлі, гор’ (< с.-лац. gnomus < грэч.). У бел. і ўкр. мовы слова трапіла, магчыма, праз рус.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Моргава ’морква’ (Жд. 1), моргаўка, морг̌аўка, морг̌ава ’тс’ (Сл. ПЗБ; мядз., Жыв. сл.; смарг., Шатал.). Да морква (гл.). Фанетыка і марфалогія слова аформлены пад уплывам літ. мовы (суфікс ‑avas).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)