рукадзе́льніца, ‑ы, ж.

Жанчына, якая займаецца рукадзеллем (у 1 знач.), майстар гэтай справы. Расла яшчэ за князем на ўзбярэжжы Дзвіны-ракі дзяўчына-красуня, разумніца і рукадзельніца, з голасам салаўіным, з косамі, як чысты лён. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Ператоп, пэрэпюп ’тук, чысты свіны тлушч’ (жытк., Вешт., ЛА, 4), параўн. рус. перетопки ’рэшткі ад ператопленага сала, масла, воску’, польск. przetop, серб.-харв. npėmon ’ператопленае сала, тлушч’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад ператапіць (< прасл. *per‑topiti). Да пера- і тапіць і (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аха́йны, ‑ая, ‑ае.

Старанна прыбраны; чысты, акуратны. Алесь і Зіна — самі сіроты — кожны па-свойму адчулі ў гэтым ахайным прыемным чалавеку [Нікіфаровічу] нешта бацькоўскае. Броўка. За.. [Міколам Лазнюком] крочыў майстар Красовіч — пажылы каржакаваты мужчына ў ахайным форменным гарнітуры. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

высакаро́дны, -ая, -ае.

1. З высокімі маральнымі якасцямі, крыштальна чысты, велікадушны.

В. чалавек.

2. Узвышаны, асвячоны высокай мэтай.

В. ўчынак.

Высакародныя мэты.

3. Выключны па сваіх якасцях, прыгажосці.

Высакародная прастата ліній.

Высакародныя манеры.

4. Ужыв. ў складзе розных тэрмінаў для абазначэння парод, разрадаў, якія чым-н. выдзяляюцца.

В. алень.

Высакародныя металы (золата, серабро, плаціна).

|| наз. высакаро́днасць, -і, ж. (да 1—3 знач.) і высакаро́дства, -а, н. (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

катарабіёнты

(ад гр. katharos = чысты + біёнты)

жывёльныя арганізмы, якія жывуць у чыстых халодных водах з вялікай колькасцю растворанага кіслароду.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

катара́нтус

(н.-лац. catharanthus, ад гр. catharos = чысты + anthos = кветка)

вечназялёная паўкустовая расліна сям. кутравых, пашыраная ў тропіках; лекавая.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

даме́шка, ‑і, ДМ ‑шцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. дамешваць — дамяшаць (у 2 знач.).

2. Р мн. ‑шак. Тое, што дамешана, прыбаўлена да чаго‑н. Чырвонаруды пласт быў роўны і чысты ад старонніх дамешак. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зярні́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Які змяшчае многа зерня, з буйным зернем. Зярністы колас. Зярністае жыта.

2. Які складаецца з зернепадобных часцінак. Зярністы снег. Зярністы граніт. □ На дне пясочак жоўты, чысты, Вадою згладжаны, зярністы. Колас.

•••

Зярністая ікра гл. ікра.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Néttoverdienst

m -(e)s, -e чы́сты заро́бак, заро́бак, які́ выдае́цца на ру́кі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

я́рый

1. (рьяный, ревностный) заўзя́ты;

я́рый покло́нник заўзя́ты прыхі́льнік;

2. (яростный) лю́ты; (разъярённый) разлютава́ны; раз’ю́шаны;

я́рый гнев лю́ты гнеў;

3. (неистовый) шалёны; (ожесточённый) зло́сны; (упорный) заця́ты;

я́рые во́лны шалёныя хва́лі;

4. (о воске и т. п.) уст. чы́сты; (хрупкий) кро́хкі;

я́рый воск чы́сты воск;

я́рый чугу́н кро́хкі чыгу́н.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)