сімпаты́чны², -ая, -ае (спец.).
1. Які мае адносіны да аддзела вегетатыўнай нервовай сістэмы.
С. нерв.
2. Які ўзнікае на іншых, блізкіх або сіметрычна размешчаных участках.
Сімпатычныя болі ў зубах.
3. Які аслабляе боль у хворага (пра нейтральныя лекавыя сродкі).
Сімпатычныя прэпараты.
○
Сімпатычнае чарніла — бясколерная або слаба афарбаваная вадкасць, якая выкарыстоўваецца ў тайнай перапісцы.
Сімпатычная нервовая сістэма (спец.) — аддзел нервовай сістэмы, які ўдзельнічае ў рэгуляванні кровазвароту, абмену рэчываў і іншых функцыях арганізма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нейра...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да нервовых клетак, нервовай сістэмы, да нерваў (у 1 знач.), напр.: нейравірусны, нейрагенетыка, нейраэпітэлій, нейраанатомія, нейрапсіхалогія, нейрасакрэцыя, нейрафізіялогія, нейрахірургія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абвадні́ць, -ню́, -во́дніш, -во́дніць; -во́днены; зак., што (спец.).
Забяспечыць вадой шляхам збудавання сістэмы каналаў і інш.
А. засушлівыя землі.
|| незак. абвадня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. абвадне́нне, -я, н.
Штучнае а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пліяцэ́н, ‑у, м.
Спец. Другая, апошняя эпоха неагенавага перыяду (сістэмы).
[Грэч. pléiōn — болей і kainós — новы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́бес, ‑у, м.
Хранічнае захворванне нервовай сістэмы, позняе праяўленне сіфілісу.
[Лац. tabes — разлажэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пражэ́ктар ’асвятляльны прыбор, які з дапамогай аптычнай сістэмы пасылае яркі пучок праменняў у пэўным напрамку’ (ТСБМ). Праз рус. проже́ктор (Крукоўскі, Уплыў, 83) з англ. projector ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рацыяні́раваць, -рую, -руеш, -руе: -руй; -раваны; зак. і незак., што (спец.).
Увесці (уводзіць), устанавіць (устанаўліваць) пэўны рацыён з мэтай арганізацыі правільнай сістэмы харчавання людзей ці кармлення жывёлы.
|| наз. рацыяні́раванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стапа́², -ы́, мн. сто́пы і (з ліч. 2, 3, 4) стапы́, стоп, ж.
Адзінка падліку пісчай паперы, роўная 1000 лістоў (да ўвядзення метрычнай сістэмы раўнялася 480 лістам).
|| прым. стапавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неўрало́гія, ‑і, ж.
Навука аб будове, развіцці і дзейнасці нервовай сістэмы.
[Ад грэч. neuron — валакно, нерв і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саманала́дка, ‑і, ДМ ‑дцы, ж.
Аўтаматычная наладка механізма, сістэмы механізмаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)