Велькано́ц ’вялікдзень’ (Жд., 2). З польск. wielkanoc ’тс’. Параўн. ст.-бел. велканоцъ (XVI–XVII стст.; Булыка, Запазыч.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

імпрэсіяні́зм, ‑у, м.

Плынь у буржуазным мастацтве другой палавіны 19 — пачатку 20 стст., якая імкнулася да перадачы суб’ектыўных адчуванняў мастака, мімалётных уражанняў і настрояў, узятых без сувязі з рэчаіснасцю, з грамадскім жыццём.

[Фр. impressionisme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтэрме́дыя, ‑і, ж.

1. Кароткая п’еса або ўстаўная сцэна, звычайна камічнага зместу, якія выконваюцца паміж актамі драматычнага або опернага твора. Інтэрмедыі беларускага школьнага тэатра 17–18 стст.

2. Тое, што і інтэрлюдыя.

[Ад лац. intermedio — прамежкавы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грэнадзёр, ‑а, м.

1. У 17–18 стст. салдат, навучаны кіданню ручных гранат.

2. У царскай арміі і некаторых зарубежных арміях — салдат або афіцэр адборных (па высокаму росту) пяхотных і кавалерыйскіх часцей.

[Фр. grenadier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эльзеві́р, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Кніга, надрукаваная ў славутых галандскіх друкарнях 16–18 стст., што належалі сям’і друкароў-выдаўцоў Эльзевір.

2. ‑у. Старажытны, вельмі вытанчаны друкарскі шрыфт. Кніга набрана эльзевірам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тата́ры, -аў, адз. тата́рын, -а, м.

1. Народ, які складае асноўнае насельніцтва Рэспублікі Татарстан.

2. Назва некаторых цюркамоўных народаў, якія насяляюць асобныя вобласці ў Паволжы, Сібіры і іншых месцах.

3. Назва розных цюркскіх і мангольскіх плямён, якія аб’ядналіся ў 13—15 стст. у адзіную дзяржаву — Залатую Арду.

|| ж. тата́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. тата́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сіндыкалі́зм, ‑у, м.

Дробнабуржуазная апартуністычная плынь у рабочым руху канца 19 — пачатку 20 стст., прыхільнікі якой адмаўлялі неабходнасць класавай барацьбы пралетарыяту, стварэння пралетарскай дзяржавы і разглядалі эканамічную барацьбу як адзіны шлях да сацыялізму.

[Фр. syndicalisme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тарарычка ’бразготка, бубен’ (у камедыйных творах XVII- XVIII стст., Праблемы філал., 12; Ст.-бел. лексікон). Ад гукапераймальнага тарара, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

баро́ка, нязм., н.

Мастацкі стыль 16–18 стст., які атрымаў найбольшае распаўсюджанне ў архітэктуры і вызначаўся дэкаратыўнай пышнасцю дэталей. На Антокалі бялеў сваімі купаламі сабор Пятра і Паўла, яшчэ адзін цуд Вільні, перл барака. Арабей.

[Іт. barocco.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карве́т, ‑а, М ‑веце, м.

1. Трохмачтавае ваеннае судна ў парусным флоце 18–19 стст.

2. Ахоўнае і разведачнае судна для барацьбы з падводнымі лодкамі ў англійскім і амерыканскім флотах у час другой сусветнай вайны.

[Фр. corvette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)