Verbum

адубе́лы, -ая, -ае (разм.).

1. Які адубеў, змёрз, загінуў.

2. Які стаў нягнуткім ад холаду; скарчанелы.

Адубелыя рукі.

3. Каляны, цвёрды ад вады, марозу.

А. плашч.

|| наз. адубе́ласць, -і, ж.

адзеравяне́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў цвёрдым, як дрэва, неадчувальным.

Адзеравянелыя ад холаду рукі.

2. перан. Анямелы, здранцвелы, нерухомы, застылы.

А. твар.

3. перан. Безуважны, абыякавы.

|| наз. адзеравяне́ласць, -і, ж.

сакрамента́льны, -ая, -ае (кніжн.)

1. Звязаны з рэлігійным абрадам, рытуальны.

Сакраментальныя словы (таксама перан.: якія гучаць, як заклінанні).

2. перан. Які замацаваўся ў традыцыі, стаў звычайным.

|| наз. сакрамента́льнасць, -і, ж.

набу́хлы, -ая, -ае.

1. Які стаў гатовым да таго, каб распусціцца, прарасці.

Набухлыя пупышкі.

Набухлае насенне.

2. Які павялічыўся ў аб’ёме ад вільгаці.

3. Які павялічыўся ад прыліву крыві, малака.

Набухлыя вены.

акамяне́лы, -ая, -ае.

1. Які пераўтварыўся ў камень, стаў цвёрды як камень.

А. ствол дрэва.

2. перан. Нерухомы, застылы; безжыццёвы, змярцвелы.

А. позірк.

А. твар.

|| наз. акамяне́ласць, -і, ж. (да 2 знач.).

засты́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў густым, цвёрдым пры ахалоджванні.

З. тлушч.

2. Пакрыты лёдам, прымерзлы або закарчанелы ад холаду (разм.).

Застылая лужына.

Застылыя ногі.

Застылая ўсмешка (перан.: нерухомая).

|| наз. засты́ласць, -і, ж.

бязмо́ўны, -ая, -ае.

1. Пазбаўлены магчымасці гаварыць.

Бязмоўная жывёліна.

2. Маўклівы, баязлівы, які не адважыцца слова сказаць.

Ён стаў пануры і б.

3. перан. Ціхі, напоўнены цішынёй.

Б. лес.

|| наз. бязмо́ўнасць, -і, ж.

абмя́клы, -ая, -ае.

1. Які страціў першапачатковую цвёрдасць, пругкасць; зрабіўся вялым, расслабленым.

А. хлеб.

2. перан. Пра чалавека, характар, які стаў больш мяккім.

Суровы гаспадар ад пахвалы зрабіўся абмяклым.

|| наз. абмя́класць, -і, ж.