выпадко́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’явіўся, узнік выпадкова, нечакана; непрадугледжаны. Выпадковы спадарожнік. Выпадковы госць.

2. Які адбываецца ад выпадку да выпадку, не заўсёды. Выпадковыя наведванні. Выпадковыя заработкі.

3. Не агавораны пэўнымі правіламі, патрабаваннямі. Выпадковы рэпертуар. Выпадковыя назіранні. // Пра чалавека, які займае якое‑н. месца беспадстаўна.

4. Не абумоўлены непасрэднай прычынай. Выпадковы поспех.

5. Учынены без намеру. [Ягупла].. сказаў у прысутнасці прафесара лішняе і хацеў цяпер, каб словы ягоныя прафесар прыняў як выпадковыя. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шту́чна прысл., шту́чны​I (ненатуральны) künstlich, Kunst-, Ersátz-; náchgemacht, falsch;

шту́чныя ткані́ны Kúnststoffe pl;

шту́чныя зу́бы fálsche Zähne;

шту́чны лёд Kúnsteis n -es;

шту́чны спадаро́жнік Зямлі́ künstlicher Érdsatellit;

шту́чнае дыха́нне мед. künstliche Beátmung

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ВАЗ,

сям’я легкавых аўтамабіляў, якія выпускаюцца Волжскім аўтамаб. з-дам з 1970 (г. Тальяці, Расія). Кузаў нясучы тыпу седан, універсал або комбі. Мадэлі 2101—2107 класічнай кампаноўкі маюць назву «Жыгулі», поўнапрывадная мадэль 2121 — «Ніва», пярэднепрывадныя 2108 — «Лада-Спадарожнік», 2109 і 21099 — «Лада-Самара» і асабліва малая мадэль — «Лада-Ака» (аб’ём цыліндраў 0,65 л; разам з КАМАЗам); мадэлі, што ідуць на экспарт, — «Лада». Рабочы аб’ём рухавіка да 1,6 л, магутнасць да 58 кВт, скорасць да 155 км/гадз.

т. 3, с. 447

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

саты́р

(гр. Satyros)

1) лясны дэман з рагамі і казлінымі нагамі, спадарожнік бога віна і весялосці ў старажытнагрэчаскай міфалогіі;

2) вялікі дзённы матыль;

3) птушка атрада курыных з двума падобнымі на рогі вырастамі на галаве, якая водзіцца ў Індыі і Кітаі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

«Маланка» (штучны спадарожнік Зямлі) 4/125; 5/428; 6/568; 10/103, 382; 11/363

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

fellow [ˈfeləʊ] n. infml

1. чалаве́к, хло́пец

2. тава́рыш; ся́бра;

a fellow worker/student тава́рыш па рабо́це/вучо́бе;

a fellow sufferer тава́рыш па няшча́сці;

a fellow countryman суайчы́ннік, зямля́к;

a fellow traveller спадаро́жнік

3. член навуко́вага тавары́ства

4. член саве́та ўніверсітэ́та, кале́джа

5. па́рная рэч, па́рны прадме́т

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Comes facundus in via pro vehiculo est (Publilius)

Красамоўны спадарожнік у дарозе ‒ той жа экіпаж.

Красноречивый спутник в пути ‒ тот же экипаж.

бел. Добры таварыш — палова шляху. Ідзеш удваіх — дарога карацейшая.

рус. Разговор дорогу коротает. Умный товарищ ‒ половина дороги. Одному ехать ‒ и дорога длинная.

фр. Bon compagnon de voyage fait les lieues courtes (Хороший спутник делает вёрсты короче).

англ. A road-companion with plenty to say is as good as a coach (Разговорчивый спутник, что карета).

нем. Auf der Reise ein guter Gefährte ist so gut, wie ein Pferd (В путешествии хороший попутчик так хорош, как и лошадь).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

адле́гласць, ‑і, ж.

1. Прамежак паміж двума прадметамі. За дзедам на некаторай адлегласці пайшлі і яго сыны. Колас. // Адрэзак шляху пэўнай велічыні, працягласці. За мінуту штучны спадарожнік праходзіць велізарную адлегласць. □ Дзімін, відаць, хваляваўся, бо рукі ў яго былі закладзены за спіну і мераў ён адлегласць — крокаў дзесяць туды, крокаў дзесяць назад — таропка, нецярпліва. Карпаў. // Прамежак у часе. Адлегласць доўгую да перамогі Гадамі давялося вымяраць. Аўрамчык.

2. Больш-менш аддаленае месца; далечыня. Перадача электрычнай энергіі на далёкія адлегласці.

•••

Трымаць на адлегласці гл. трымаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нацэ́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

1. Навесці зброю на цэль; прыцэліцца. Я аблакаціўся на камень, каб быў упор, спакойна нацэліўся і стрэліў. Шамякін. // Накіраваць што‑н. на каго‑, што‑н. Стары.. падняў галаву, нацэліўся позіркам на мае рукі. Ракітны. Дастаў мой спадарожнік фотаапарат з чамаданчыка, нацэліўся на.. домікі, а пасля ўздыхнуў, безнадзейна махнуўшы рукою. Бялевіч.

2. перан. Падрыхтавацца, сабрацца што‑н. зрабіць. Запрыкмеціўшы, што я ўпотай пачаў збіраць свае рэчы, дзядзька Харытон паклікаў мяне ў канюшню, пасадзіў на парозе, памаўчаў і запытаўся: — У дарогу, значыцца, нацэліўся? Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

towarzysz

м. таварыш; сябар;

towarzysz broni — саратнік, таварыш па зброі;

towarzysz podróży — спадарожнік;

towarzysz niedoli — сябар па няшчасці;

towarzysz zabaw — партнёр па гульнях

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)