Gedéihen

n -s

1) рост, развіццё

2) по́спех, працвіта́нне, ро́сквіт

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

генеты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да генезісу, вывучае паходжанне, развіццё чаго‑н. Генетычная сувязь.

2. Які мае адносіны да генетыкі. Генетычная інфармацыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

байкапі́сец, ‑пісца, м.

Аўтар баек ​1 (у 1 знач.). Выдатны сатырык і байкапісец. Кандрат Крапіва ўнёс вялікі ўклад у развіццё беларускай савецкай літаратуры. Казека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кінакла́сіка, ‑і, ДМ ‑сіцы, ж.

Выдатныя творы кінамастацтва, якія аказваюць глыбокі ўплыў на яго развіццё і на доўгі час захоўваюць сваё мастацкае значэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрапарцыяна́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае правільных прапорцый. Непрапарцыянальны склад цела.

2. Які не адпавядае чаму‑н. (у якасных адносінах). Непрапарцыянальнае развіццё эканомікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

развя́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. гл. развязаць.

2. Збудаванне на аўтамабільных дарогах, якое дазваляе транспарту бесперапынна рухацца ў розных напрамках.

Пабудаваць новую развязку.

3. Заключны эпізод, які завяршае развіццё сюжэта мастацкага твора; вырашэнне канфлікту ў літаратурным творы (спец.).

Нечаканая р. рамана.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ру́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; зак. і незак.

1. зак. Скрануцца з месца, пачаць рух.

Р. з месца.

2. зак. Накіравацца куды-н.

Р. ў паход.

За кароткі час будаўніцтва значна рушылася наперад (перан.: атрымала далейшае развіццё).

3. незак. Тое, што і рухацца.

Ніхто не рушыцца з месцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

геатэкто́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Раздзел геалогіі, які вывучае структуру, рухі, дэфармацыі і развіццё верхніх цвёрдых слаёў Зямлі ў сувязі з развіццём Зямлі наогул.

[Ад грэч. gē — зямля і tektónika — будаўніцтва.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадгісто́рыя, ‑і, ж.

Перыяд, які папярэднічае гісторыі чаго‑н. Перадгісторыя чалавецтва. // Тое, што папярэднічае ўзнікненню, развіццю чаго‑н. і падрыхтоўвае гэтае развіццё, узнікненне. Перадгісторыя завода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рух, -у, мн. -і, -аў, м.

1. У філасофіі — форма існавання матэрыі, бесперапынны працэс развіцця матэрыяльнага свету.

Няма матэрыі без руху і руху без матэрыі.

2. Перамяшчэнне каго-, чаго-н. у пэўным напрамку.

Вярчальны р.

Механізм прыйшоў у р.

Р. планет.

3. Змяненне становішча цела ці яго частак.

Р. рукі.

Танцавальныя рухі.

Ляжаць без руху.

4. перан. Унутраны штуршок, выкліканы якім-н. пачуццём, перажываннем.

Душэўныя рухі.

5. Язда, хада ў розных напрамках.

Р. транспарту.

Правілы дарожнага руху.

6. перан. Развіццё, напружанасць дзеяння.

Драматычны р. апавядання.

7. Актыўная дзейнасць многіх людзей, накіраваная на дасягненне агульнай сацыяльнай мэты.

Р. прыхільнікаў міру.

Нацыянальна-вызваленчы р.

8. Колькаснае ці якаснае змяненне; рост, развіццё.

Р. народанасельніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)