сярні́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Абл. Запалка. Хацеў [Сцяпан] закурыць — не знайшоў сярнічак. Пташнікаў. Уласнай крамы, праўда, .. [бацька Бядулі] не меў, але ездзіў па вёсках і прадаваў сярнічкі і іголкі. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ціхма́ны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і ціхмяны. Глушак зноў паглядзеў на лысаватага: а гэты, можа, і праўда ціхманы і добры. Мележ. Даўней Хведар быў ціхманы, сарамлівы і крыху цельпукаваты хлопец. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bald
[bɔld]
adj.
1) лы́сы
bald spot — лы́сіна f.
2) аго́лены; пазба́ўлены расьлі́ннасьці, го́лы (пра мясцо́васьць)
3) відаво́чны, го́лы
the bald truth — го́лая пра́ўда
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пазадава́цца, ‑даюся, ‑даешся, ‑даецца; ‑даёмся, ‑даяцеся, ‑даюцца; заг. пазадавайся; зак.
Разм. Задавацца некаторы час. Праўда,.. на тое ж яна і дзяўчына, каб пазадавацца, каб не адразу, з першага вечара кінуцца на шыю. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Emergit verum, licet exstant schismata rerum
Праўда наверх выходзіць, нішто ёй не можа зашкодзіць.
Правда наверх выходит, ничто ей не может помешать.
бел. Праўда, як аліва, выйдзе наверх. Праўды не скрыеш.
рус. Правота -что лихота: всегда наружу выходит. Правда в огне не горит и в воде не тонет. Правда, как масло: везде наверх всплывает. Правду со дна моря выносит. Правда тяжелее золота, а на воде всплывает. Правда своё возьмёт. Правда двенадцать цепей рвёт. Не в силе сила, а в правде. Правды не переспоришь/не переможешь.
фр. La vérité’ comme l’huile s’élève au-dessus de tout (Правда, как масло: всплывает над всем).
англ. Truth filters through stone (Правда просачивается сквозь камень).
нем. Wahrheit will an den Tag (Правда лезет наружу).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
зро́ду, прысл.
Разм.
1. (пры дзеяслове з адмоўем). Ніколі, ні разу за ўсё жыццё. — Такой пшаніцы мы і, праўда, зроду не бачылі — буйная, спорная, што золата. Краўчанка.
2. Ад самага нараджэння; здаўна. Зроду глухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завя́ць, ‑вяну, ‑вянеш, ‑вяне; зак.
Тое, што і завянуць. У садку, на самай сярэдзіне, уцалела адна яблыня. Лісце яе, праўда, прыхапіла агнём, яно завяла.. Якімовіч. Сваты пачалі абмінаць [Марылю], і маладосць завяла без пары. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
размы́ць, ‑мыю, ‑мыеш, ‑мые; зак., што.
Разбурыць плынню, вадою (бераг, грунт і пад.). Праўда, на грэблі цяжкавата будзе, дажджы размылі. Жычка. / у безас. ужыв. Днём сарвала насціл з моста, Шлях нашчэнт размыла ранкам. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непра́вый
1. (несправедливый) несправядлі́вы; (неправильный) няпра́вільны; (не резонный) няслу́шны;
непра́вый суд несправядлі́вы суд;
2. (заблуждающийся) быть непра́вым не мець ра́цыі; (ошибаться) памыля́цца;
ты непра́в, вы непра́вы пра́ўда не твая́ (ты не ма́еш ра́цыі, ты памыля́ешся), пра́ўда не ва́ша (вы не ма́еце ра́цыі, вы памыля́ецеся); см. пра́выйII 2, 3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
галаварэ́з, ‑а, м.
Разм.
1. Забойца, бандыт. Фашысцкія галаварэзы.
2. Ліхач, сарвігалава. Пагладжваючы свае пышныя вусы, Васіль Каравай дабрадушна адказваў: «...Паглядзела, што мой характар — крэмень, ну і адважылася пайсці за такога галаварэза. Праўда, Верачка?» Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)